Görünürde sorunsuz olan bir fatura, sizi cezalarla karşılaştırabilir. Sahte fatura, diğer adıyla naylon fatura, işletmelerin ve muhasebecilerin başını ağrıtabilir.
İtibar kaybından hapis cezalarına kadar çeşitli olumsuz sonuçları yaşamamak için sahte fatura tespiti hakkında merak edilenleri ele aldık.
Sahte Fatura Nedir?
Sahte (naylon) fatura, gerçekte olmayan bir ticari işlem için düzenlenen ve yasal düzenlemelere uygun olmayan faturaları ifade eder.
Sahte faturalar; muhasebe kayıtlarını yanıltmak ve vergi kaçırma, kara para aklama gibi amaçlarla kullanılır. Sahte faturalar ile yasa dışı faaliyetler gerçekleştirilir ve devletin vergi geliri zarara uğrar.
Naylon Fatura ile Gerçek Fatura Arasındaki Fark Nedir?
Naylon fatura ve gerçek fatura arasındaki farkları şu şekilde sıralayabiliriz:
- Gerçek fatura, gerçek bir mal satışı veya hizmetin yerine getirilmesine dayanırken naylon faturalar ortada bir ticari faaliyet yokken düzenlenir.
- Gerçek fatura vergi mevzuatına ve ilgili diğer yasal düzenlemelere uygundur. Naylon fatura ise vergi kaçırmak ya da haksız kazanç için düzenlenir.
- Naylon fatura hukuka uygun olmadığı için yaptırımla sonuçlanırken gerçek faturada böyle bir durum yaşanmaz.
- Gerçek fatura, mali kayıtların doğru olmasını sağlarken naylon fatura mali kayıtları yanıltır.
Sahte Fatura Nasıl Tespit Edilir?
Sahte faturaların tespit edilmesi özellikle muhasebeciler ve şirket sahipleri açısından çok önemli. İşte sahte faturaları tespit etmek için dikkat etmeniz gereken 4 önemli nokta:
1. Fatura içeriğinin doğruluğunu kontrol edin
Sahte faturalar, gerçekte olmayan ticari işlemler gerçekleşmiş gibi düzenlenir. O nedenle faturada belirtilen ticari işlemin yani fatura içeriğinin doğruluğunu kontrol ederek fatura gerçekliğini anlayabilirsiniz.
Örneğin bir mal satışını gösteren faturayı teyit etmek için o malların sevkiyatını gösteren belgeler incelenebilir.
2. Faturadaki firma bilgilerini araştırın
Faturada yer alan firma bilgilerini araştırarak ve doğruluğunu kontrol ederek de sahte faturayı tespit etmek mümkün. Örneğin faturadaki adres bilgisi gibi temel bilgilerin yanlış olması, faturanın sahte olma ihtimalini gösterebilir.
3. Şüpheli işlemlere karşı dikkatli olun
Faturada bahsi geçen tutarlar da sahte faturaya tespit etmenizi sağlayabilir. Örneğin
- piyasanın çok altında tutar girilmesi ya da
- düşük sermaye ile kurulan çok küçük bir işletmenin milyonlarca liralık işlem gerçekleştirmesi, o faturaya şüpheyle yaklaşmanızı gerektirebilir.
4. Fatura formatını inceleyin
Faturaların belli bir standartta düzenlenmesi gerekir. Bu standarda uygun olmayan formatta düzenlenen faturalar sahte olabileceği için faturayı bu açıdan incelemeniz faydalı olur.
Sahte Fatura Kesilirse Ne Olur?
Sahte fatura kesen kişi veya işletmeler, çeşitli cezalarla karşılaşır. Bu cezalar para veya hapis gibi ağır cezalardır.
İlginizi çekebilir: Fatura Kesmeme Cezası Nedir? 2025 Yılında Ne Kadardır?
Sahte Fatura Kullanmanın Cezası Nedir?
213 sayılı Vergi Usul Kanunu (VUK) 359. maddeye göre sahte belge düzenlemek, kullanmak ve ibraz etmek “kaçakçılık suçu” olarak değerlendirilir.
O nedenle sahte fatura düzenleyen ve kullananlar çeşitli cezalarla karşılaşır. İşte sahte fatura kullanma cezaları:
- Vergi ziyaı cezası: Bir kişi sahte fatura düzenleyerek vergi ziyaına yani devletin vergi gelirlerini kaybetmesine neden olduysa hem sahte fatura düzenleme hem de vergi ziyaı cezası ile karşılaşır.
Vergi ziyaı cezası, sahte fatura ile eksik beyan edilen verginin 3 katı ceza uygulanır.
- Hapis cezası: VUK madde 359/b’ye göre sahte fatura düzenlemek, 3 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası ile sonuçlanabilir.
Sahte Faturaya İtiraz Edilebilir mi?
Sahte bir faturaya itiraz etmeniz mümkün. Örneğin;
- Haberiniz veya rızanız olmadan düzenlendiyse,
- Şirketinize ait olmayan bir işlemi içeriyorsa veya
- Faturada yer alan işlem aslında gerçekleşmediyse sahte olduğunu düşündüğünüz bu faturaya itiraz edebilirsiniz.
Peki sahte faturaya karşı nasıl itiraz edebilirsiniz? İşte detaylar:
1. Öncelikle faturayı onaylamayın ve düzenleyen tarafa noter ya da kayıtlı elektronik posta (KEP) adresi ile itiraz edin.
2. Vergi dairesine bildirin. Böylece sahte fatura hakkında kayıt oluşturulabilir.
3. Gerekirse suç duyurusunda bulunun.
4. Sahte faturayla ve itirazlarınızla ilgili tüm belgeleri saklayın.
Sahte Fatura Kullananların Sicili Bozulur mu?
Sahte fatura cezaları arasında hapis cezası da yer alır ve bu durum kişinin sicilinin bozulmasına neden olur. Üstelik sahte fatura kullanımı ticari sicilin bozulmasına, itibar kaybına, finansman erişiminde zorluklara neden olur.
Sahte Faturaya Karşı Alınacak Önlemler Nelerdir?
Sahte faturayı her zaman hızlıca fark edemeyebilirsiniz. O nedenle en iyisi ona karşı önlem almak.
Peki sahte faturaya karşı hangi önlemler alınabilir? Gelin detaylara birlikte bakalım:
- İş yaptığınız çevreyi tanıyın. Özellikle tedarikçilerinizi, faaliyetlerini öğrenin.
- Yeni kurulan ya da faaliyet geçmişini bilmediğiniz firmalara karşı dikkatli olun.
- Şirketin adresi, telefon numarası, vergi kimlik numarası gibi temel bilgilere dikkat edin. Bu temel bilgiler yoksa şüpheyle yaklaşın.
- Nakliye faturası, sevk irsaliyesi gibi alınan malın taşıması ile ilgili belgeleri kontrol edin.
- Güvenilir ve iyi bir muhasebeci ile çalışın. Ayrıca ilgili tüm personellerin sahte faturaya karşı dikkatli olmasını sağlayın.
- e-Fatura, e-arşiv fatura gibi uygulamalara geçiş yapın. Bu uygulamalar manuel hataları azalttığı gibi denetimi de kolaylaştırır.
Biz’de e-Faturaya Geçmek, 10 Dakikalık* İş!
e-Fatura mükellefi olun veya olmayın Bizim Hesap’ın uzman destek ekibiyle dakikalar içinde e-faturaya geçiş yapabilirsiniz. Üstelik sadece bir telefonla!
*Mali mühür ve e-İmza süreci bekleme süreci hariç.
