Pek çok farklı sebepten dolayı zaman zaman iş yerlerinde söz konusu olabilen toplum işten çıkarma hakkındaki kuralları sizin için anlattık.
İş yerlerinde yapılanmadan ekonomiye kadar pek çok farklı sebep çalışanların işlerine devam etmesinin önünde bir engel olabiliyor. Böyle bir durumda iş yerlerinin varlığını korumak amacıyla toplu halde işten çıkarma yapmaları gerekebilir. Ancak İş Kanunu yasaları ile belirlenmiş olan çerçevede bazı kurallara da dikkat etmek gerekiyor.
Toplu İşten Çıkarmak Ne Demektir?
İş yerinin ya da işin gerekliliği için ekonomik, teknolojik, yapısal ya da daha farklı sebepler ile toplu olarak iş akdinin feshedilmesi gerekebilir. Böyle bir durum karşısında iş yerinin 30 gün içerisinde 10 – 30 işçinin iş sözleşmesinin feshedilmesine “Toplu İşten Çıkarma” ya da “Toplu İşçi Çıkarımı” denir.
İşten çıkarmanın “Toplu işten çıkarma” ismini alabilmesi için nicelikle belirlenmiş olan bazı sınırlar bulunmaktadır. Bu şekilde addedilmesi için iş yerinin en az 20 tane çalışana sahip olması ve bu çalışanların da en az 10 tanesinin işten çıkarılması gerekir.
Toplu İşten Çıkarma Kanun Çerçevesinde Nasıl Yer Alır?
Toplu işten çıkarma İş Kanunları çerçevesinde düzenlenmiştir. Buna göre 4857 sayılı İş Kanunun 29. Maddesi’nde şu şekilde açıklanmaktadır:
“İşveren; ekonomik, teknolojik, yapısal ve benzeri işletme, işyeri veya işin gerekleri sonucu toplu işçi çıkarmak istediğinde, bunu en az otuz gün önceden bir yazı ile, işyeri sendika temsilcilerine, ilgili bölge müdürlüğüne ve Türkiye İş Kurumuna bildirir.”
İş yerinde çalışan işçi sayısına göre bu nitelendirmenin geçerli olması için ise:
20 ile 100 işçi arasında çalışandan en az 10 işçinin,
101 ile 300 işçi arasında çalışanın en az %10’u,
301 ve daha fazla çalışandan ise en az 30 işçinin işten çıkarılması gerekmektedir.
Bu oranda işten çıkarmalar, kanunlar tarafından belirlenmiş olan sebeplere dayandırılarak ve bir aylık süre içinde gerçekleştiği takdirde “Toplu İşten Çıkarma” olarak tanımlanır.
Toplu işten çıkarma durumunda yapılacak olan bildirimde belli başlı bilgilere yer verilmesi gerekir.
İşveren;
- İşçi çıkarma sebeplerini,
- Toplu iş çıkarmadan etkilenecek işçi sayısı ve gruplarını,
- İşe son verme işlemlerinin ne zaman gerçekleşeceğini bildirmesi gerekmektedir.
Yazılı olarak hazırlanan bu bildiri en az 30 gün içinde Çalışma Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, sendika temsilcileri ve Türkiye İş Kurumu’na iletilmelidir. Toplu olarak işten çıkarmanın gereken usullere göre yerine getirilmemesi halinde 2021 yılında 1.145 TL para cezası uygulanır.
Bu kurallar işverenin iş yerini tümüyle ve kesin bir şekilde kapatmasında geçerli değildir. Böyle bir durumda Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü’ne beyan etmek ve iş yerinde de bildirmek zorundadır. Bununla birlikte toplu işten çıkarmanın akabinde aynı nitelikte işçilerin yeniden işe alınması söz konusu olduğu takdirde ihtiyaç duyulan niteliklere sahip olan işçiler tercihen geri çağrılabilir.
Toplu işten çıkarma yapmadan önce bu noktaları dikkate almak ve İş Kanunu ile belirlenmiş esaslara uygun olarak hareket etmek gerekmektedir. Bu konuda daha detaylı bilgi için uzman kişilere başvurabilirsiniz.
Kullanıcılarına sayısız avantajı ilave bir ücret olmadan sunan Ön Muhasebe Programı Bizim Hesap’ın bu ve diğer tüm blog yazıları ile işletmeniz için yararlı olabilecek güncel konulardan her zaman haberdar olun.