Kazancı olan herkes gelir vergisi ödemekle yükümlü. Hal böyle olunca gelir vergisini önem kazanıyor. Gelir vergisinin belirli bir tutarı olmadığı için mükellefler, gelirleri oranında vergi öderler. Bu noktada “vergi dilimi” kavramını anlamak gerekiyor.
Vergi dilimi hakkında soru işaretlerini gidermek için 2024 vergi dilimi hesaplama gibi vergi dilimi konusunda merak ettiklerinizi içeriğimizde bulabilirsiniz.
Vergi Dilimi Nedir?
Devletler, kamu giderlerini karşılayabilmek için toplumdaki kişilerden bazı vergiler alırlar. Çeşitli kaynaklardan gelirleri olanlar ve çalışan kişiler de kazançları doğrultusunda devlete belli bir vergi öder. İşte bu vergilendirme sürecinde ortaya “vergi dilimleri” çıkıyor.
Çalışanın kazancı belli bir miktarın üstüne çıktığında ödemesi gereken vergi de farklılaşır.
Vergi dilimi; çalışanların, gelirlerine bağlı olarak değişen, devlete ödedikleri vergi oranlarını belirleyen tarifeleri ifade eder.
Vergi dilimleri, çalışanların elde ettikleri gelirin yüzde kaç oranında vergiye tabi tutulacağını belirler. Yani bir kişinin kazancının belirlenen tarifelerden denk geldiği vergi dilimi, o kişinin devlete ödemesi gereken vergiyi gösterir.
Vergi dilimleri, kazanç ile doğru orantılıdır.
Vergi Dilimleri Nasıl Hesaplanır?
Vergi dilimi hesaplama kafa karıştırıcı olabilir ve hesaplarken dikkat etmeniz gereken bazı noktalar var.
Vergi matrahı 110 bin TL’lik ilk dilimin altında ise yalnızca %15’ini hesaplayarak vergi tutarını bulabilirsiniz. Örneğin vergi matrahı 9 bin TL ise tamamı 110 bin TL’lik ilk dilimin altında olacağı için %15’lik dilimde olur. Yeni 9.000 x %15 sonucu 1350 TL vergi tutarı olur.
Ancak yıllık geliriniz 600 bin TL ise doğrudan %27’lik dilimde olduğunu söylemek yanlış olur çünkü vergi dilimleri doğrudan değil kademeli şekilde hesaplanır.
Yani 600 bin TL’nin;
- ilk 110 bin TL’si için ayrı,
- 110-230 bin TL’lik aralık için ayrı ve
- son olarak 230-600 bin TL’lik kısım için de ayrı bir yüzde ile hesap yapmanız gerekir.
Ardından bunları toplayarak ödemeniz gereken toplam vergi tutarını bulabilirsiniz.
Ayrıca maaşlı bir çalışanın gelir vergisi, SGK işçi payı ve işsizlik sigortası payı brüt maaştan düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden hesaplanması gerekir. Memur vergi dilimi hesaplama da yine brüt ücret üzerinden yapılır.
Vergi dilimi hesaplama yöntemini bir maaşlı çalışan örneği üzerinden yapalım:
2024 yılında bir maaşlı çalışan olan Selin’in, aylık 20 bin TL brüt maaş aldığını düşünelim. Maaş vergi dilimi hesaplama için öncelikle brüt maaştan SGK işçi payını (%14) ve işsizlik payını (%1) çıkarmalıyız. Hesaplama sonucunda brüt maaştan;
- SGK işçi payı için 2800 TL,
- işsizlik payı için de 200 TL çıkarılır.
Vergi dilimi için kalan tutar yani Selin’in vergi matrahı 17 bin TL’dir. Yıllık toplamda 204 bin TL yapıyor.
- Yıllık kazancın 110 bin TL’lik kısmı için vergi tutarı %15’ten 16.500 TL,
- 110 bin TL’den fazla olan kısım (204.000 – 110.000 = 94 bin TL) için %20’den 18.000 TL,
- Toplam tutar 16.500 + 18.800 = 35.300 TL olarak hesaplanır.
Maaş vergi dilimi hesaplama yöntemi değişmez ancak vergi dilimlerinin kapsadıkları gelir miktarı her yıl değişebilir.
2024 Vergi Dilimleri Nelerdir?
Ücret gelirleri ve ücret dışı gelirlerin vergilendirilmesinde esas alınan vergi dilimleri 2024 yılı için aşağıdaki gibidir:
Ücret gelirlerine ilişkin;
Vergi Dilimi | Vergi Oranı |
110.000 TL'ye kadar | %15 |
230.000 TL'nin 110.000 TL'si için 16.500 TL, fazlası için | %20 |
870.000 TL'nin 230.000 TL'si için 40.500 TL, fazlası için | %27 |
3.000.000 TL'nin 870.000 TL'si için 213.300 TL, fazlası için | %35 |
3.000.000 TL'den fazlasının 3.000.000 TL'si için 958.800 TL, fazlası için | %40 |
Ücret dışı gelirlere ilişkin;
Vergi Dilimi | Vergi Oranı |
110.000 TL'ye kadar | %15 |
230.000 TL'nin 110.000 TL'si için 16.500 TL, fazlası için | %20 |
580.000 TL'nin 230.000 TL'si için 40.500 TL, fazlası için | %27 |
3.000.000 TL'nin 580.000 TL'si için 135.000 TL, fazlası için | %35 |
Daha yüksek tutarların 3.000.000 TL'si için 982.000 TL, fazlası için | %40 |
Vergi Dilimleri Hangi Gelir Türlerini Kapsar?
Muafiyet ve istisna durumları dışındaki tüm gerçek kişiler gelirleri oranında gelir vergisi vermek durumunda.
Gelir Vergisi Kanunu’na göre vergi dilimleri,
- ticari kazançlar,
- zirai kazançlar,
- ücretler,
- serbest meslek kazançları,
- gayrimenkul sermaye iratları,
- menkul sermaye iratları,
- ve diğer kazanç ve iratları kapsar.
Vergi Dilimine Kimler Girer?
Kısaca kanunda belirtilen muaflık ve istisna durumları hariç, Türkiye’de bir gelir kaynağı olan herkes, vergi dilimleri oranında gelir vergisi ödemekle yükümlüdür.
Gelir vergisi yükümlülük durumları kanununda şu şekilde belirtiliyor:
- Türkiye’ye yerleşmiş olanlar,
- Türkiye’de yaşayıp yurtdışından gelir elde edenler,
- İkametgahı Türkiye’de bulunanlar,
- merkezi Türkiye’de bulunan kuruluşlara bağlı olup iş nedeniyle yurt dışında oturan Türk vatandaşları,
- bir yılın 6 ayını devamlı Türkiye’de geçirenler (yerleşme sayılmayan durumlar kanunda belirtilmiştir).
Mali Verileriniz Saniyeler İçinde Muhasebecinizde!
Bizim Muhasebeci ile Bizim Hesap’taki mali verilerinizi belge indirip yüklemenize gerek kalmadan tek tıkla mali müşavirinize aktarabilir, sıfır hata ile finansal verilerimizi hızlıca aktararak zaman kazanabilirsiniz.
2024 vergi numarası sorgulama detayları.
Sıkça Sorulan Sorular
1. Vergi dilimlerinin yükselmesi ne anlama gelir?
Vergi diliminin yükselmesi, vergi oranlarının kapsadığı gelir aralıklarının artırılması anlamına gelir. Bu, daha yüksek kazanç elde ederken aynı oranda vergi ödemeye devam etmeyi sağlar.
Böylece mükelleflerin daha fazla gelir elde ederken bile belli bir vergi diliminde kalma ihtimali artar.
2. Vergi dilimlerinden nasıl daha az etkilenilir?
Bunun için daha düşük vergi dilimlerinde kalmak gerekir. Bunun yöntemi de gelirin yıl içinde belli bir seviyeye dağıtılması olabilir. Bu, özellikle serbest meslek kazançları için mümkündür. Böylece yüksek vergi dilimlerine geçme ihtimali azalır.
Ayrıca kanundaki muafiyetleri de iyi araştırıp yararlanmak faydalı olur.
3. Vergi dilimleri neye göre belirlenir?
Vergi dilimleri; enflasyon, ekonomik koşullar ve politikalar, devletin bütçe planlamaları gibi faktörler doğrultusunda belirlenir.
4. Yıl içinde vergi dilimi değişebilir mi?
Bir çalışanın vergi diliminin yıl içinde değişip değişmediğini soruyorsak; evet, bir çalışanın fazla gelir elde ettiği aylarda (maaş artışı vb.) vergi dilimi de değişebilir.
Bakanlığın belirlediği vergi dilimlerinin yıl içinde değişip değişmediğini soruyorsak; vergi dilimleri (yani o yıl için belirlenen tarifeler) yıl içinde değişmez. Vergi dilimleri yıllık olarak değişir. Her yıl aralık ayında genelde enflasyon oranlarına göre vergi dilimlerinde değişiklik yapılır
5. Vergi dilimleri maaş bordrosunda nasıl gösterilir?
Kesintiler bölümünde gösterilir.
6. Gelir vergi matrahı nedir?
Kazançtan belli giderler düşüldükten sonra kalan miktara gelir vergisi matrahı denir.
Örneğin bir çalışanın brüt maaşından SGK işçi payı ve işsizlik sigortası işçi payı gibi payların düşüldükten sonra kalan tutardır. Çalışanın ödeyeceği vergi için bu tutar (yani bu kesintiler düşüldükten sonrası kalan maaş) esas alınır.
7. Vergi dilimleri brüt mü net mi hesaplanır?
Vergi dilimi, bir işçinin brüt ücretinden SGK işçi payı ve işsizlik sigortası işçi payı çıkarıldıktan sonra kalan bir yıllık tutar esas alınarak hesaplanır.
8. Asgari ücret alan kişi vergi dilimine girer mi?
2022 yılında asgari ücret vergi dilimi dışında bırakıldı. Yani 2022’den beri asgari ücret alanlar (ve daha yüksek alanların asgari ücrete kadar olan kısmı) gelir vergisi ve damga vergisi istisnası uygulanıyor.
Ancak bu, yalnızca asgari ücretin brüt kısmı için geçerli. Eğer bir asgari ücretle çalışan, örneğin fazla mesai yaparak asgari ücretin üzerinde gelir elde ediyorsa bu ek kazançlar vergi dilimine dahil edilebilir.
9. Vergi dilimi hangi ayda kesilir?
Maaşlı çalışanlardan gelir vergisi kesintisi her ay düzenli olarak yapılır. Ancak basit usulde faaliyet gösteren bir işletme için gelir vergisini ilk taksit Şubat, ikinci taksit Haziran ayında ödenir.
Diğer işletmeler ise ilk taksiti Mart, ikinci taksiti Temmuz ayının sonuna kadar ödenir.
10. Vergi dilimi kesintisi nedir?
Vergi dilimi kesintisi; bir maaşlı çalışanın, vergi dilimlerin doğrultusunda brüt maaşından kesilen vergi tutarlarını ifade eder.
11. Maaşın vergi dilimine girmesi ne demek?
Maaş, belirli bir limiti aştığında vergi dilimine girer. Bir maaşın belirli bir vergi dilimine girmesi, devlete belirlenen oranda vergi ödenmesini ifade eder.
12. Net maaş alan vergi dilimine girer mi?
Evet, net maaş alan bir kişi vergi dilimine girebilir. Türkiye'de çalışanlar, gelir vergisi dilimlerine göre vergilendirilir ve bu vergiler maaşlarından brüt üzerinden kesilerek hesaplanır.
Eğer çalışanın yıllık gelir miktarı belirli bir sınırı aşıyorsa, bu gelir vergi dilimlerine göre vergilendirilir.
13. Vergi dilimi kesintisi her ay olur mu?
Evet, maaşlı çalışanların vergi dilimi kesintileri her ay düzenli olarak yapılır.
Bizim Hesap ile Verilerinizi Eksiksiz Aktarın
Bir yandan işlerinizi büyütürken bir yandan giderlerinizle, alış faturalarınızı ve diğer her şeyi düzenli tutmakla uğraşmak zor olmuyor mu? Bizim Hesap olarak sizi bu yükten kurtarmaya hazırız.
Alış faturalarınız, masraflarınız, kestiğiniz tüm faturları mali müşavirinize beyan ederken yapacağınız en ufak bir hata yanlış hesaplamaları ve daha büyük hataları beraberinde getirir.
Bizim Hesap ile tüm verilerinizi mali müşavirinize hızlıca ve eksiksiz aktarın; yanlış beyan sonucu oluşabilecek vergi borcu gibi olasılıkları ortadan kaldırın.