Ülkemizde ve dünyada mükelleflerin ödemek zorunda olduğu birden fazla vergi çeşidi bulunur. Bu vergi çeşitlerinden birisi olan gelir vergisi yılda bir kez ödenen ve miktarı kazanca göre değişiklik gösteren bir vergi çeşidi olarak öne çıkar. Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenen şartları kapsayan kişiler her yılın Mart ayında gelir vergisi beyannamesini doldurarak bakanlığa iletmelidir. Gelir vergisi beyannamesi konusunda daha detaylı bilgi almak istiyorsanız, gelin birlikte bakalım.
Gelir Vergisi Beyannamesi Ne Demektir?
Gelir vergisi beyannamesi belgesinin ne olduğu, ne işe yaradığı ve nasıl kullanıldığı yaygın bir merak konusudur. Gelir vergisi beyannamesi kazanç sahibinin bir takvim yılı içerisinde elde ettiği bütün kazançları kapsar ve bu doğrultuda ne kadar gelir vergisinin ödenmesi gerektiğini belirtir. Türkiye sınırları içerisinde kazanç elde eden bütün gruplar, Türkiye’de ikamet edip etmediği fark etmeksizin kazançlarının bir kısmını devlete ödemek zorundadır.
Gelir vergisi beyannamesi grupların elde ettiği kazançların detaylarını, vergi dilimlerini ve ne kadar vergi ödenmesi gerektiğini belirlemek için olmazsa olmazdır. Kazanç sahipleri bir takvim yılı içerisindeki faaliyetlerini baz alarak beyanname belgesi düzenleyebilir ve Gelir İdaresi Başkanlığına teslim edebilir. Bu beyanname her yılın Mart ayında 25. gününde 24.00 saatine kadar verilebilir.
Aynı zamanda e-Beyanname sistemi üzerinden internet aracılığıyla da teslim edilebilen gelir vergisi beyannamesi sonrası söz konusu vergi miktarı yıl içerisinde iki taksit şeklinde bakanlığa ödenebilir. Gelir vergisi beyannamesinin geç verilmesi ya da verilmemesi yasal pürüzlere zemin hazırlar.
Gelir vergisi beyannamesi mükelleflerin kazançlarını ve ödemeleri gereken vergi miktarını belirttikleri, verilmesi zorunlu olan ve gelir vergisini ödeyebilmek için gerekli olan bir belge çeşididir. Vergi türlerinde verginin tahsil edilmesi için çoğunlukla beyanname belgesi kullanılır. Beyanname belgelerinde temel olarak vergi mükellefine ve vergi miktarına, dilimine dair bilgiler yer alır. Vergilerin ödenebilmesi için gerekli olan beyanname belgesi Gelir İdaresi Başkanlığına teslim edilir ve böylece vergi ödenir.
Gelir vergisi beyannamesi belgelerinin teslimi için bakanlık tarafından belirlenen dönemlere uyum sağlamak gerekir. Beyanname belgelerinin geç teslimi sonucu mükellefler çeşitli yaptırımlarla karşı karşıya kalabilir. Günümüzde birçok işlemin elektronik ortama taşınması sayesinde gelir vergisi beyannamesi belgelerini internet üzerinden kolay bir şekilde düzenleyebiliriz. Gelir vergisi mükellefiyet şartlarını taşıyan kazanç sahipleri gelir vergisi beyannamesi sayesinde ne kadar vergi ödemeleri gerektiğini öğrenebilir.
Kimler Gelir Vergisi Beyannamesi Verir?
Vergi türlerinde mükellefiyet şartları değişiklik gösterir. Gelir vergisi ödemek zorunda olan kazanç sahipleri Vergi Usul Kanunu’nda maddeler şeklinde yer alır. Gelir vergisi beyannamesi vermek zorunda olan kazanç sahipleri için mükellefiyet şartları tam mükellefiyet ve dar mükellefiyet olarak ikiye ayrılır. Gelir vergisi beyannamesi vermek zorunda olan ve tam mükellef statüsünde yer alan kazanç sahipleri şunlardır:
- İkametgâhı Türkiye sınırları içerisinde yer alan kazanç sahipleri
- İkametgâhı Türkiye’de olmayan fakat ticari faaliyetlerini Türkiye sınırları içerisinde yürütüp kazanç elde edenler (Resmi daire ve müesseselere ya da merkezi Türkiye sınırları içerisinde bulunmakta olan teşekkül, müessese ve teşebbüslere bağlı olan ve bu oluşumların işleri için yurtdışında ikamet eden kazanç sahipleri)
- Bir yıl içerisinde Türkiye’de 6 aydan fazla bulunan ve kazanç elde edenler
Bu şartları taşımayan bazı kazanç sahipleri de gelir vergisi beyannamesi vermek durumunda olabilir. Türkiye sınırları içerisinde 6 aydan az bulunan ve gelir elde eden kişiler dar mükellef statüsü taşır. Dar mükellef durumunda olan kazanç sahiplerinin vergilendirilmesi ve vergi beyannamesi süreci farklılık gösterebilir. Bir takvim yılı içerisinde Türkiye’de kazanç elde eden ve 6 ayı doldurmadan Türkiye sınırlarından çıkan kişi ve kurumlar dar mükellef olarak adlandırılır. Hem gerçek hem de tüzel kişiler dar mükellef durumunda olabilir.
Aynı zamanda Türkiye’de kazanç elde eden, Türkiye’de altı aydan fazla kalan ama Türkiye’ye yerleşmemiş olan kazanç sahipleri de dar mükellef adı altında işleme alınır. Türkiye sınırlarında yaşanan tutukluluk, hastalık gibi durumlar kazanç sahibinin dar mükellef statüsü almasına zemin hazırlayabilir.
Hangi Kazançlar için Gelir Vergisi Beyannamesi Gerekir?
Gerçek usulde kazançlar gelir vergisine tabi tutulur. Gelir vergisinin hangi kazançları kapsadığı sıklıkla merak edilen bir konudur. Gelir vergisine konu olan ve beyanname ile gerekli miktarın ödenmesi gereken kazanç türleri şunlardır:
- Serbest meslek faaliyetleri ile oluşan kazançlar
- Gayrimenkul sermaye iratları (kira gelirleri)
- Ücretler (asıl ücret, ikramiye ve prim gibi ücret ekleri, akort ücret, bahşiş, yüzde yönetimi sonucu oluşan ücret)
- Menkul sermaye kira gelirleri (iratları)
- Zirai kazançlar (çiftçilik faaliyetleri sonucu elde edilen kazançlar)
- Diğer kazançlar ve iratlar (kazançları basit usulde vergiye tabi tutulan ve ticaret erbabı bünyesinde faaliyet gösterenlerin elde ettiği kazançlar, özel inşaat oluşumlarında çalışan işçiler, özel hizmetlerde faaliyet gösteren şoförler, gayrimenkul sermaye iradı bünyesinde çalışanlar)
Gelir Beyannamesi Nereden Alınır?
Gelir vergisinin ödenmesi için beyanname belgesinin uygun şekilde doldurularak teslim edilmesi gerekir. Mükellef grupların büyük bir bölümü beyanname belgesini nereden almaları gerektiğini, nasıl doldurmaları gerektiğini merak eder. Günümüzde birçok resmi işlem çeşitli elektronik kanallar üzerinden gerçekleştirebildiği için beyanname işlemleri de internet üzerinden kolay bir şekilde yapılabilir.
Gelir İdaresi Başkanlığı web sitesi üzerinden gelir vergisi beyannamesi belgesine ulaşabiliriz. Bu web sitesinde bulunan beyanname belgesini indirdikten sonra gerekli alanları uygun şekillerde doldurmamız gerekir. Sonrasında beyanname belgesi teslim edilerek gerekli miktar ödenebilir. Bu süreç aynı zamanda mali müşavir yoluyla da gerçekleştirilebilir. Mali müşavirler gelir vergisi sürecinin her bir bölümünü titizlikle yönetir ve mükellef tarafın herhangi bir işlem yapmasına gerek kalmaz.
Gelir Vergisi Beyannamesi Nereye Verilir?
Gelir İdaresi Başkanlığı web sitesi üzerinden indirilip doldurulan gelir vergisi beyannamesi yine bakanlığa teslim edilmelidir. Beyanname belgesini doldurduktan sonra bağlı olunan vergi dairesine beyanname teslim edilebilir ve ödeme yapılabilir. Gelir vergisi beyannamesi aynı zamanda e-Beyanname sistemi üzerinden de bakanlığa iletilebilir. e-Beyanname sistemi ile beyanname belgesi kolay bir şekilde doldurulup bakanlık sistemine işlenebilir. Yine bu süreç de mali müşavir hizmeti alınarak tamamlanabilir. Mükellef taraflar ikamet ettikleri bölgedeki merkez vergi dairesine de gelir vergisi beyannamesi belgesini teslim edebilir.
Gelir Beyannamesi Ne Zaman Verilir?
Gelir vergisini yasalara uygun bir şekilde ödemek ve yasal yaptırımlara mahal vermemek için beyanname belgesinin zamanında verilmesi önem taşır. Gelir vergisi her yıl ödenir ve beyanname teslimi yapılmadan ödemenin gerçekleşmesi mümkün değildir. Gelir vergisi beyannameleri Mart ayının 25. gününde saat 24.00’a kadar gelir vergisi beyannamesi belgesini teslim edebilir.
Gelir vergisi ödemesi bir yıl içerisinde farklı taksitlerle yapılabilir fakat sadece bir beyanname belgesi vermek mümkündür. Her bir taksit için farklı beyannameler düzenlemeye gerek yoktur. Aynı zamanda yılın belirli bir döneminde elde edilen kazanca dair vergi ödemesi yapmak da mümkün değildir. Gelir vergisi beyannamesi bir yıl içerisinde elde edilen bütün kazançları kapsamalı ve vergi ödemesi de bu doğrultuda yapılmalıdır.
Gelir vergisi beyannamesinin zamanında bakanlığa teslim edilmemesi ya da geç kalınması yasal yaptırımlara yol açabilir. Bu durumlarda usulsüzlük cezası, vergi cezası ya da kaçakçılık cezası gibi farklı idari cezalara maruz kalınabilir.
Gelir vergisi beyannamesi ve diğer muhasebe işlemleri konusunda desteğe ihtiyaç duyduğunuz anda Bizim Hesap uzmanları ile iletişime geçebilirsiniz. Size her daim bir telefon kadar uzaktayız!