İşler dönüyor, faturalar kesiliyor, ödemeler yapılıyor ama ay sonunda hesap karışıyor mu? “Kasada ne kaldı? Bu ay para nereye gitti?” diye düşünüyorsanız ihtiyacınız olan şey düzgün bir nakit akış tablosu.
Bu yazımızda; nakit akışı nedir, nakit akışı yönetimi neden önemlidir, nakit planlaması hangi programla yapılır gibi önemli soruları cevapladık.
Hesabını kitabını bilmek lazım ama nasıl? diye düşünüyorsanız okumaya devam edin.
Nakit Akışı Nedir?
Nakit akışı tablosuna geçmeden önce, nakit akışı nedir sorusunu cevaplayalım. Nakit akışı, belli bir zaman diliminde şirketinizin kasasına giren ve çıkan paraları ifade eder. Şirket kasasına giren para pozitif nakit akışıyken çıkan para negatif nakit akışıdır.
Nakit akışı, şirketin borçlarını ödeyebilme, yatırım yapabilme ve faaliyetlerini sürdürebilme gücünün bir göstergesidir. Kısaca şirketin finansal sağlığını gösterir diyebiliriz.
Nakit Akışı Tablosu Nedir?
Nakit akışı tablosu, belli bir döneme ait nakit giriş ve çıkışlarını gösteren bir tablo. Bu tablo ile
- şirketin nakit durumunu,
- nakit kaynaklarını ve
- nakit hareketlerini inceleyebilirsiniz.
Peki nakit akışı tablosu tam olarak neleri barındırır? İşte nakit akışı tablosunun bölümleri:
İşletme faaliyetlerinden gelen nakit akışı
Şirketinizin ana faaliyetlerinden kaynaklanan nakit giriş ve çıkışları yer alır. Detaylandıracak olursak;
- bu faaliyetlerden yani satışlarından elde edilen para girişleri ve
- bunlar ilgili yapılan harcamaları (tedarikçiye yapılan ödemeler, çalışan maaşları vb.) kapsar.
Yatırım faaliyetlerinden gelen nakit akışı
Şirketinizin yaptığı yatırımlarla ilgili nakit giriş ve çıkışlarıdır. Örneğin makine alımı, gayrimenkul yatırımı gibi.
Finansman faaliyetlerinden gelen nakit akışı
Şirketin finansman faaliyetleriyle ilgili nakit giriş-çıkışları yer alır. Borç ödemeleri, temettü ödemeleri kredi almak gibi faaliyetler örnek verilebilir.
Nakit Akışı Yönetimi KOBİ’ler için Neden Hayati Önem Taşır?
Bir KOBİ olarak işletmenizin ayakta kalabilmesi, büyümesi, borçlarını zamanında ödeyebilmeniz, sağlıklı bir nakit akışı ile mümkün. Gelin nakit akışı yönetiminin KOBİ’ler için önemine yakından bakalım:
1. İyi bir nakit akışı yönetimi ile borçlarınızı, ödemelerini zamanında yapabilirsiniz.
2. Günlük operasyonlarınız ve iş akışınız sekteye uğramaz.
3. Doğru yapılan nakit akışı yönetimi, işletmenizin zorluklara karşı hazırlıklı olmasını yani finansal olarak daha esnek olmasını sağlar.
4. Nakit durumunuzu analiz ederek doğru zamanda yatırım yapmanıza yardımcı olur.
5. Daha etkili finansal kararlar almanızı kolaylaştırır.
6. Ani ve planlı olmayan harcamalara ve yeni fırsatlara karşı hazırlıklı olmanızı sağlar.
7. İşletmeniz büyümeye başladığında ve iş hacminiz genişlediğinde ihtiyacınız olan nakde sahip olursunuz.
8. Etkili bir nakit akışı yönetimi, işletmenizin finansal olarak sağlıklı olmasını ve borç ödeme kapasitesinin yüksek olmasına yardımcı olur.
Nakit Girişleri ve Çıkışları Nasıl Takip Edilir?
Özellikle küçük işletme sahipleri, nakit akışlarını yani kasaya giren/çıkan paraları genellikle Excel üzerinden takip etme eğiliminde olabiliyor. Ancak nakit akışı Excel gibi yöntemlerle takip etmeye çalışmanın işletmenize büyük zararları olabilir.
Excel ile nakit akışını takip etmek;
- Verilerin manuel olarak girilmesini gerektirir. Her manuel veri girişi, hata riskini artırır.
- Yanlış veriler de şirketin finansal sağlığını yanlış yorumlamanıza ve yanlış kararlar almanıza sebep olur.
Yani belki küçük bir hata, kartopu gibi büyüyerek çok daha büyük sorunları getirebilir. Üstelik veri girişi yaparken harcadığınız zaman kayı da cabası.
Peki nakit akışını takip etmenin daha verimli ve güvenilir bir yolu yok mu? Elbette ki var. Kapsamlı, bulut tabanlı bir ön muhasebe programı kullanarak nakit akışınızı takip edebilirsiniz.
Bizim Hesap Nakit Yönetimi özelliği ile alacaklar, fişler, kredi kartları, çekler, senetler ve çok daha fazlası tek bir ekranda. Üstelik işlemlerinizi otomatik kaydederek sizi manuel veri girişinden ve olası hatalardan kurtarır.
Sadece Biz’de bulunan proje bazlı nakit akışı takibi sayesinde de en doğru analizleri zahmetsizce yapabilirsiniz.
Siz de nakit yönetimi modülü ile tüm işlemleri otomatik kaydedip anlık izlemek için bugün Bizim Hesap’a geçin.
Nakit Akışı Sorunları Nasıl Erken Tespit Edilir?
Nakit akışındaki sorunları son anda fark ettiğinizde iş işten geçmiş olabilir. İşte nakit akışı sorunlarını erken tespit etmenize yardımcı olacak bazı ipuçları:
- Nakit akışlarınızı düzenli şekilde raporlayın ve inceleyin. Bu, ortaya çıkan bir sorunu daha hızlı fark etmenizi sağlar.
- İşletmenin gelir-gider durumunu kontrol edin. Hem nakit akışı hem gelir-gider durumu, işletmenin finansal sağlığını gösterir.
- Normalde tedarikçiye tam zamanında yaptığınız ödemeleriniz gecikmeye başladıysa, nakit sıkıntısı yaşıyor olabilirsiniz. Verileri gözden geçirin.
- Vadeli ödemelerde müşterilerin ödemeleri gecikiyorsa erkenden bir önlem alarak olarak nakit akışı sorunlarını önleyebilirsiniz.
İlginizi çekebilir: Vadesi Geçmiş Alacaklar Nasıl Tahsil Edilir?
Nakit Planlaması Hangi Programla Yapılabilir?
Nakit planlamasını Excel üzerinde yapabileceğiniz gibi gelişmiş programlar da kullanabilirsiniz. Bu, işletmenin ihtiyaçlarına yönelik yapılacak bir değerlendirmedir.
Ancak
- manuel riskleri azaltmak,
- otomasyon ile hız kazanmak,
- bulut tabanlı olması nedeniyle her zaman güvenli durmasını sağlamak,
- verimlilik ile işgücü ve zaman tasarrufu için bir ön muhasebe programı tercih etmek her ölçekteki işletme için en avantajlı tercihlerden biri olacaktır.
İhtiyaçlarınıza cevap veren bir ön muhasebe programı ile tüm nakit giriş ve çıkışları takip etmekle kalmayıp detaylı raporlar da oluşturup geleceğe yönelik nakit planlamasını daha sağlıklı şekilde yapabilirsiniz.
Kısa Vadeli ve Uzun Vadeli Nakit Yönetimi Arasındaki Fark Nedir?
Kısa vadeli ve uzun vadeli nakit yönetimi, özünde aynı amacı taşır; nakit açığı vermemek, nakit akışını doğru şekilde planlamak. Ancak bu iki kavramın odaklandıkları süreler, kapsadıkları dönemler farklıdır.
Gelin kısa vadeli ve uzun vadeli nasıl yönetimini bir tablo ile karşılaştıralım:
| Özellik | Kısa Vadeli N. Y. | Uzun Vadeli N.Y. |
|---|---|---|
| Süre | Günlük – 3 ay | 3 ay – 1 yıl ve sonrası |
| Odak | Likiditeyi korumak, ödemeleri aksatmamak | Büyümü, yatırım ve sürdürülebilirlik |
| Öncelik | Maaş, kira, fatura gibi ödemeler ve günlük tahsilatlar | Yatırımlar, kredi ödemeleri, finansman ihtiyacı tahminleri |
Bir işletmenin kısa vadede ayakta kalabilmesi ve uzun vadede büyüyebilmesi için her ikisini de birlikte yönetmesi gerekir.
Nakit Açığı Yaşayan KOBİ’ler Ne Yapmalı?
Nakit açığı yaşamak, iş dünyasının gerçeklerinden biri. Gerek yanlış yönetim gerekse piyasadaki dalgalanmalar gibi dış etkenler nedeniyle nakit açığı yaşanabilir. Nakit açığı yaşayan KOBİ’lerin faydalanabileceği bazı öneriler şu şekilde:
- Öncelikle sorunun boyutunu netleştirin. Ne kadar nakit açığı var? Beklenen tahsilat neler?
- Ertelenebilen ve gerekli olmayan harcamaları bir süreliğine durdurun. Sadece acil harcamalara odaklanmak, nakit açığını kapatmayı hızlandırır.
- Tahsilatları hızlandırmaya çalışın. Tahsilatı geciken müşterilere hatırlatmalar yapabilirsiniz.
- Tedarikçilerle yeni ödeme planları ya da vadelerin uzatılması gibi öneriler üzerine anlaşmaya çalışın.
- Kısa vadeli finansman kaynaklarını değerlendirin. Ancak mümkünse ilk çözüm olarak yeni bir borç düşünmeyin.
- Satış kampanyaları ile hızlı nakit akışı sağlamayı deneyebilirsiniz.
Nakit açığını kapattıktan sonra geriye dönük bir değerlendirme yapın. Tahsilat sürecini daha düzenli hale getirerek, nakit akışını daha sık takip ederek olası nakit açıklarını önlemeye çalışabilirsiniz.
İlginizi çekebilir: Tahsilat Riski Nedir? Nasıl Yönetilir?
Nakit Akışı için Hangi Raporlama Sıklığı Uygundur?
Nakit akışı raporlama sıklığında en önemli nokta; düzenli olarak yapılmasıdır. Bunun için tercih edebileceğiniz sıklık seçenekleri ise şöyle:
- Günlük Raporlama: Özellikle nakit açığının vb. olduğu dönemlerde, yaptığınız çalışmaların etkisini de gözlemleyebilmek ve gerekirse hızlı yeni bir çalışmaya geçebilmek için günlük raporlama gerekebilir.
- Haftalık Raporlama: En çok tercih edilen nakit akışı raporlama sıklığıdır diyebiliriz. Olası açıkları önceden görmek için haftalık bazda kontroller çoğunlukla yeterlidir.
- Aylık Raporlama: Genellikle işletmenin finansal sağlığını büyük resimde görebilmek ve gelecek ayın planlamasını yapabilmek için gerekir.
- 3 Aylık ve Yıllık Raporlama: Yatırım, büyüme ve kredi kullanımı gibi kararlarda gerekir. Dönemsel etkiler, bütçe planı gibi daha uzun vadeli kararlar için önemlidir.
Yani genellikle haftalık raporlama tercih edilse ve önerilse de ihtiyaç halinde diğer raporlama sıklıkları da plana dahil edilmelidir.
Nakit Akışını Sağlıklı Tutmanın En Etkili 3 Yöntemi Nedir?
İşlerin devam etmesi, borçların ödenmesi ve işletmenin sürdürülebilir bir şekilde büyüyebilmesi için en temel ihtiyaçlardan biri de sağlıklı bir nakit akışı. Özellikle küçük işletmeler, olası bir nakit akışı sorunun da çok daha fazla etkilenebilir.
Nakit akışını sağlık tutmak için en etkili 3 yöntem ise şunlar:
1. Gelir-giderleri düzenli takip edin
Gelir-gider durumunuz şirketin karlılığını ve aldığınız kararları etkiler. Gelir ve giderleri anlık görebileceğiniz bir sistem kullanın.
Satışlardan vergilere tüm gelir ve gider kalemlerini düzenli şekilde takip edin. Böylece kontrol daima sizde olur.
2. Gereksiz harcamaları azaltın
Sadece kriz anında değil genel olarak da giderleri kısmak, gereksiz harcamaları azaltmak işletmenin nakit akışını olumlu etkiler. Bir harcama yapmadan önce alacağınız ürünü/hizmeti “önem-süreklilik-aciliyet” süzgecinden geçirin.
3. Tahsilat süreçlerini hızlandırın
Yaptığınız bir satış ne kadar karlı olursa olsun eğer ödemesi zamanında yapılmazsa nakit akışınız olumsuz etkilenir. Bu durumun önüne geçmek için vadeli ödemelerde hatırlatma, bildirim gibi sistemleri kullanabilirsiniz.
Müşteriler Bir SMS Uzağınızda! Hem de Bizim Hesap’la!
Uygulama aracılığı ile müşterilerinize SMS göndererek ödemelerini hatırlatabilir, ileteceğiniz sanal POS linki ile anında ödeme alabilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Nakit akışı, belirli bir dönemde işletmeye giren ve çıkan nakit miktarının farkı alınarak hesaplanır. Yani tahsil edilen gelirler ile yapılan ödemeler karşılaştırılır.
Nakit akış tablosu, nakit giriş ve çıkışları temel alır. Yani işletmenin elde ettiği nakit gelir ve yaptığı nakit ödemeleri hesaba katarak düzenlenir.
Nakit akış tablosu üç ana bölüm içerir: işletme faaliyetleri, yatırım faaliyetleri ve finansman faaliyetleri.
Hayır, aynı şey değildir. Karlılık, gelir ve gider arasındaki farkı gösterir. Nakit akışı ise, işletmeye giren ve çıkan nakit parayı gösterir.
Kar ediyor gibi görünen bir işletme, tahsilat yapamıyorsa nakit sıkıntısı yaşayabilir çünkü nakit akışı, nakit esaslı ele alınır.
