Katma değer vergisi hemen herkes tarafından bilinse de “KDV iadesi” kafa karıştırıcı olabiliyor. KDV mükellefleri sık sık KDV iadesi hakkında detayları merak ediyor.
O nedenle;
- KDV iadesi nedir?
- KDV iadesi nasıl alınır?
- İhracatta KDV iadesi nasıl olur?
- KDV iadesi muhasebe kaydı nasıl yapılır? gibi en çok merak edilen soruları ve çok daha fazlasını sizin için cevapladık.
Bu yazımızda KDV iadesinin ne olduğunu, nasıl yapıldığını, hangi belgeler gerektiğini ve daha pek çok detayı öğrenebilirsiniz. KDV iadesi hakkında tüm soru işaretlerini gidermek için yazımıza okumaya devam edin.
KDV İadesi Nedir?
Tüm detaylara girmeden önce KDV iadesi nedir sorusunu yanıtlamak faydalı olur.
Bilindiği üzere KDV, ticari işlemler sırasında tüketicinin ödediği, mal ya da hizmetin bedeline yansıtılan bir vergi. Ancak bu alım-satım işlemleri sırasında KDV dilimi farkları olabiliyor.
Örneğin bir üretici hammadde alırken %10 KDV oranı ile KDV ödeyip ardından bu hammadde ile bir ürün yapıp onu %1 KDV oranı ile satmak durumunda kalabiliyor. İşte KDV iadesi bu gibi durumlarda, bu farkın devlet tarafından geri ödenmesini ifade eder.
KDV iadesinin devlet tarafından KDV mükelleflerine sunulan bir teşvik olduğunu söylemek mümkün. KDV iadesi uygulaması ile KDV mükelleflerinin vergi yükü hafifliyor. Bu uygulama ile KDV, KDV mükelleflerinin üzerinde de son tüketicilerde kalmış oluyor.
Ancak KDV iadesinin hem sektör ve işlemler için geçerli olmadığını hatırlatmakta fayda var.
KDV İadesi Kimlere Yapılır?
KDV iadesi ile vergi yükünü hafifletmek isteyen mükellefler tarafından “KDV iadesi kimler alabilir?” sorusu araştırılıyor. Elbette bazı KDV iadesi alma şartları var. Mevzuata göre iade için uygun bulunan işletmeler, KDV iade talebinde bulunabilir.
Örneğin;
- Konsolosluk gibi diplomatik temsilciliklere yapılan teslimler,
- Mal ve ürün ihracatı yapan işletmeler,
- Engelliler için araç-gereç teslimi yapanlar,
- Değerli maden araması vb. yapan işletmeler,
- Boru hattı ile petrol vb. taşınması işlemlerini yapan işletmeler,
- Uluslararası taşımacılık faaliyetleri gibi işlemleri yapan işletmeler, KDV iadesi talebinde bulunabilir.
Ancak bunlarla sınırlı değil. KDV iadesi ile ilgili detaylara, Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’nden ulaşabilirsiniz.
KDV İadesi Nasıl Hesaplanır?
Eğer mevzuata göre KDV iadesi talep edebilecek bir mükellef olduğunuz netleştiyse bir diğer önemi soruya yanıt vermemiz gerekir: “KDV iadesi nasıl hesaplanır?”
Devletten iade talep etmek aşağıdaki adımları izleyerek KDV iadesini hesaplayabiliriz:
- Öncelikle satın aldığınız ürünlerin toplam tutarından satıştan KDV’yi çıkartın.
- Ardından iade istediğiniz KDV oranıyla çarpın.
Örneğin yukarıdaki hesaplamada bir işletme, ihraç vb. yaptığı için satıştan KDV almıyor. KDv iadesi de bu noktada ortaya çıkıyor. Satıştan KDV almadığı için alışta ödediği KDV’leri iade istiyor.
KDV İadesi İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
KDV iadesi talebinde bulunabilecek pek çok işletme olduğundan bahsetmiştik. Bu işletmelerin hepsi aynı belgeler ile KDV iadesi için başvuramaz. 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 11. 13. ve 29. maddelerine göre KDV iadesi için farklı belgeler gerekir.
11. maddeye göre iade talebi belgeler:
- Standart iade talep dilekçesi
- Gümrük beyannamesi/listesi
- Satış ve hizmet faturalarının tam listesi
- Yüklenilen KDV listesi
- İhracatın olduğu döneme ilişkin indirimi talep edilen KDV listesi
- İade talebinde bulunulan KDV’nin hesaplama tablosu
13. maddeye göre iade talebi belgeleri:
- İade talep dilekçesi
- İndirim talep edilen KDV listesi
- İade talebi olan KDV hesaplama tablosu
- Satış faturalarının tam listesi
- İade hakkını oluşturan işlemin yüklendiği KDV listesi
- Vergi dairesinden alınacak istisna belgesinin örneği
29. maddeye göre iade talebi belgeleri:
- İade talep dilekçesi
- Yıllık iade tutarı tablosu
- İndirimli orana tabi işlemlerin faturaları ile benzeri belgelerin listesi
- Yıl içinde mahsup edilen, tutarları aylık olarak verilen tablo
KDV İadesi Nasıl Yapılır?
Mevzuata göre KDV iade talebinde bulunabilecek mükellefler KDV iadesi nasıl yapılır diye merak ediyor. KDV iadesini “İnternet Vergi Dairesi” üzerinden yapabilirsiniz. Bu size zaman kazandırır. Ancak dilerseniz vergi dairesine giderek de iade talebinde bulunmanız mümkün.
KDV iadesi her tür işletme için geçerli olmadığından ve iade talebi için zaman faktörüne dikkat edilmesi gerektiğinden mali müşavirinizden yardım alarak KDV iade talebinde bulunabilirsiniz. Bu, hak kayıplarının önüne geçer.
KDV İadesi Ne Zaman Yapılır?
KDV iadesi, genellikle sizin KDV iade talebinizi ilettiğiniz ayı takip eden ay içerisinde yapılır. Ancak beyan ettiğiniz belgelerin incelenmesi, doğruluğunun kontrol edilmesi ya da iş yoğunluğu gibi nedenler bu sürecin uzamasına sebep olabilir.
Bu sırada süreci hızlandırmak için belgeleri ve bilgileri eksiksiz iletmeniz faydalı olacaktır.
KDV İadesi Kaç Yıl İçinde Talep Edilebilir?
01.01.2019 tarihinden itibaren uygulamaya konulan hükümlere göre;
- “Tam İstisnalardan” ve “Tevkifata Tabi İşlemlerden” doğan KDV iade taleplerinin; iade hakkı doğuran işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci yılın sonuna kadar yapılması gerekir.
- “İndirimli Orana Tabi İşlemlerden” doğan KDV iade taleplerinin ise, iade hakkı doğuran indirimli orana tabi işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen yılın sonuna kadar yapılması gerekir.
İhracatta KDV İadesi Nasıl Oluyor?
Ürettikleri ürünlerini ihraç eden imalatçılar, iade hakkı oluşturan işlemler için yüklendikleri KDV tutarını öncelikle indirim konusu yapabilirler.
Ancak indirimle gideremedikleri bir miktar olduğunda iade hakkı doğuran işlemin yapıldığı dönemde iade edilecek KDV olarak talep edebilirler. Ayrıca ihracat teslimleriyle yüklendikleri KDV tutarı fark etmeksizin ihracat bedelinin %10’una kadar devreden KDV tutarı ile sınırlı olarak iade talep edebilirler.
Sıkça Sorulan Sorular
1. KDV iadesi için başvuru süresi nedir?
İki farklı durum için iki farklı talep süresi bulunuyor:
- “Tam İstisnalardan” ve “Tevkifata Tabi İşlemlerden” doğan KDV iade talepleri için; iade hakkı doğuran işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci yılın sonuna kadar
- “İndirimli Orana Tabi İşlemlerden” doğan KDV iade taleplerinin, iade hakkı doğuran indirimli orana tabi işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen yılın sonuna kadar yapılması gerekir.
2. Hangi durumlarda KDV iadesi alınamaz?
Örneğin bir işletme zamanında ve eksiksiz şekilde KDV beyannamesi vermediyse KDV iadesi de alamaz. KDV iadesi hakkının doğduğu işlemler dışındaki işlemler için KDV iadesi alınamaz.
Ayrıca KDV iade talebi için gereken belgeler eksik ya da verilen bilgiler yanlış ise KDV iadesi alınamaz.
3. KDV iade talebi internetten yapılabilir mi?
Evet, KDV iade talebini internet üzerinden gerçekleştirebilirsiniz.
4. KDV iadesi hangi borçlara mahsup edilir?
İndirimli orana tabi işlemlerden kaynaklanan iade alacakları hariç KDV iadeleri;
- mükelleflerin vergi dairelerince takip edilen tüm vergi borçlarına (ÖTV kanundan doğan borçlar hariç),
- SGK’ya olan sigorta primi ve diğer borçlarına,
- Gümrük idaresince ithalde alınan vergilere (ÖTV kanundan doğan borçlar hariç) mahsup edilebilir.
5. Hangi firmalar KDV iadesi alabilir?
İlgili mevzuata göre pek çok firma KDV iadesi talebinde bulunabilir. Bazıları şunlardır:
- Konsolosluk gibi diplomatik temsilciliklere yapılan teslimler,
- Mal ve ürün ihracatı yapan işletmeler,
- Engelliler için araç-gereç teslimi yapanlar,
- Değerli maden araması vb. yapan işletmeler,
- Boru hattı ile petrol vb. taşınması işlemlerini yapan işletmeler,
- Uluslararası taşımacılık faaliyetleri gibi işlemleri yapan işletmeler.
6. KDV iadesi nereden alınır?
KDV iadesi nakdi iade şeklinde alınabilir. Bu şekilde alacağınız KDV iadesi doğrudan şirketin ilgili hesabına aktarılır.
Öte yandan mahsuben iade yöntemi de çok sık yapılır. Bu yöntemden bir şirketin devletten KDV iadesi olarak alacağı varsa ama aynı zamanda farklı bir vergi borcu varsa; alacağı, borcu karşılığında mahsup edilir.
7. KDV iadesi gelir vergisinden düşülür mü?
Evet, KDV iadesi tutarını gelir vergisine mahsup edilebilir yani gelir vergisinden düşebilirsiniz.
8. Devreden KDV yoksa KDV iadesi alınır mı?
Devreden KDV yoksa iade de alınmaz.
9. KDV iadesi en fazla ne kadar?
2024 yılında KDV iadesi alt sınırı 90.800 TL’dir. İndirim yoluyla giderilemeyen KDV tutarları bu sınırın geçtiğinde iade edilebilir.
10. Gümrük KDV iadesi nasıl alınır?
Yolcu Beraberi Eşya (Türkiye’de İkamet Etmeyenlere KDV Hesaplanarak Yapılan Satışlar) konusunda mevzuat şu şekildedir:
“3065 sayılı Kanunun (11/1-b) maddesine göre, Türkiye'de ikamet etmeyen yolcuların satın alarak Türkiye dışına götürdükleri mallar için ödedikleri KDV malın gümrükten çıkışı sırasında iade edilir.”
Verginin iadesiyle ilgili detaylara Katma Değer Vergisi Uygulama Tebliği’nden ulaşabilirsiniz.
11. KDV iadesi indirimli oran nedir?
İndirimli KDV oranları ile yapılan işlemler, mükelleflere KDV iadesi hakkı doğuran işlemler arasında yer alır. İndirimli oran KDV iadesi, bir mükellefin yüklendiği ancak indirim yoluyla gideremediği KDV’yi iade olarak almasını ifade eder.
