26.02.2023

Bağış ve Yardımlar Nasıl Gider Gösterilir?

Bağış ve Yardımlar Nasıl Gider Gösterilir?

Bir deprem ülkesi olan Türkiye’de özellikle büyük çaplı doğal afetler sonucu ortaya çıkan sıkıntıları gidermek için toplumun her kesiminden bağış ve yardımlar toplanır. Söz konusu şirketler olduğu zaman bağış miktarı kazanca bağlı olarak yükseldiği için bu fonlar hakkında özel uygulamalar yapılır. Birçok şirket tarafından yapılan ayni yardım ve nakdi bağışlar faturaya yazılarak gider gösterilebilir.

Gider gösterebilmek için belli kurallar ve koşullar sağlanmalıdır. Çıkarılan kanun ve yasalar ile şirketlerin yaptığı yardım ve bağışların nasıl ve ne kadarının gider gösterilebileceği resmiyete bağlanır. Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yayınlanan belgeye göre deprem nedeniyle yapılan bağış ve yardımların vergi mevzuatına uygunluk koşulları belirlenir.

Kurumlar vergisi matrahının tespit edilme aşamasında yapılan yardım ve bağışların gider gösterilme kuralları hükümlerle belirlenir. Bu sayede devlet sosyal ve bilimsel desteklerin yanı sıra ülkenin faydasına yapılan yardımları teşvik etmiş olur. 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu 10 ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nda yer alan 89. maddede hükümler açıkça belirtilir. Bağış ve yardımların kazançtan indirimine ait usul ve esaslar düzenlenir.

3 Şubat 2021 tarihinde yayımlanan 3483 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile özellikle deprem sonrasında AFAD koordinatörlüğünde yardım kampanyası yürütülebilmesi kararı alınmıştır. Afetzedeler için yapılan bu kampanyalarda kanuna uygun olarak aynı yılın vergi matrah tespitinde indirim yapılır.

Bağış ve Yardımları Gider Gösterebilmek İçin Koşullar

Şirket tarafından yapılan yardımların gider olarak gösterilmesi ve yıllık vergi indirimine konu edilmesi için aranan şartların en başında Kızılay ve AFAD gibi devlete bağlı kurumlara bağışın yapılmasıdır. Ayrıca şirketi zarara sokacak meblağ gider yazılamaz. Miktar şirketin mali karı ile sınırlı olmak zorundadır. Şirket yardımı yaptığı yıl içerisinde bunu gider olarak kaleme almalıdır. Sonraki seneye devretme ve sonradan gider gösterme mümkün değildir.

Ayni ve Nakdi Yardımların Gider Gösterilmesi

Ayni ve nakdi yardımların gider gösterilmesi konusuna geçmeden önce bu kavramların içeriğini bilmek gerekir. “Ayni yardım nedir?” nakit para gibi doğrudan maddi bir destek yerine ürün ya da hizmet şeklinde verilen yardımların adıdır. “Nakdi yardım nedir?” Direkt kişinin nakit para yardımında bulunmasıdır.

Afetler söz konusu olduğu zaman ayni yardım afetzedelerin ihtiyaç listesini kapsar. Konteyner ev ya da bir kamyon çorap ayni yardım olabilir. Burada önemli olan yardım ve bağışın para değil ürün ya da hizmet olarak yapılmasıdır. Bu nedenle deprem nedeniyle hasar görmüş su hatlarının tamir edilmesi hizmeti de ayni yardım kapsamındadır. Parasal yardım ise direkt olarak devlete bağlı bir STK ya da yardım kuruluşunun hesabına aktarılan nakit meblağdır. AFAD ve Kızılay gider olarak vergilendirilen ayni ve nakdi yardımların yapıldığı kurumlardır. AFAD tarafından şirket başka bir kurum ya da kuruluşa yönlendirilirse ve belgelerle bu yönlendirme kanıtlanırsa vergi indirimi alınabilir.

Gider gösterilmeye uygun nakdi yardımlar, Kızılay, Yeşilay ve AFAD’a şirketin karını geçmeyecek şekilde yapılabilir. Bu bağışlarda %100 gider gösterme imkânı vardır. Kamu yararına çalışan diğer vakıf ve derneklere ise şirket karının %5’ini geçmeyecek şekilde yapılan bağışlar gider gösterilebilir. Bankaya para bağışı yapıldığı zaman yardım kampanyasının adı açıkça belirtilmelidir.

Ayni yardımların gider gösterilmesi için bağışa konu olan malın ilgili kurumlar tarafından teslim alındığına ilişkin belge düzenlenmesi şartı vardır. Bu yardım türünde para gönderim makbuzunun yerini ürün ve hizmet teslim belgeleri alır. Kendi kaynağından bağış yapan şirketler faturaları KDV’siz düzenleyerek bunun sebebini açıkça yazmalıdır. Bağış yapılan ürünler dışarıdan temin ediliyorsa kurumlar tarafından teslim alındığına dair belge ile KDV’ler de indirime dahil edilebilir.

Sınırlı İndirim Konusu olan Bağış ve Yardımlar

KVK olarak bilinen Kurumlar Vergisi Kanunu içeriğinde gider gösterilerek vergi indirimi alınabilecek yardımlar ikiye ayrılır. İki tamamı indirime konu edilebilecek yardımlar, ikincisi sınırlı şekilde indirime konu edilebilecek yardımlardır.

KVK 10/1-(c) maddesinde kamu ve il idareleri, belediye ve köyler, vergi muafiyeti olan vakıflar ve dernekler, bilimsel araştırma yapan kuruluşlara makbuz karşılığı yardım yapıldığı zaman yıllık kurum kazancının %5’ini geçmemesi gerektiğini belirtir. Vergi indirimi alınması için karşılıksız yardım yapılması gerekir ve sadece yardım yapılan yılın vergisinden indirilir. Beyannamelerde bu bilgiye ayrıca yer verilir.

Kanunda daha sonradan yapılan değişiklikler ile kurumlar vergisinden indirilen bağış ve yardımlar için kanunen kabul edilmeyen giderlerin de kurum kazancı hesaplamasında yer verilmesi kararlaştırılmıştır. Vergi indirimi için tutar tespiti yapılırken gelir beyanı yapılmalıdır. Beyanda bilanço kar ve zarar durumuna kanunen kabul edilmeyen giderler ve geçmiş yıl zararları eklenebilir.

Tamamı İndirim Konusu olan Yardım ve Bağışlar

Sağlık, Eğitim ve Din Tesislerine Yapılan Bağışlar

Sağlık, din ve eğitim tesislerine yapılan bağış ve yardımların tamamı vergiden düşülebilir. Kurumlar Vergisi Kanunu 10. madde 1. fıkra (ç) bendinde hükümler detaylarıyla belirlenir. Kanuni çerçevede belirtilen kurum ve kuruluşlara okul, sağlık tesisi ve 50-100 yatak kapasitesinden az olmamak üzere öğrenci yurdu, çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, bakım ve rehabilitasyon merkezi, huzurevi, ibadethane, gençlik merkezi ve izcilik kampları bu kapsamda bağış ve yardım için ele alınır. Bu kurumlara yapılan ayni ve nakdi yardımların tamamı vergi indirimi konusu yapılabilir.

Kültür ve Turizm Amaçlı Bağışlar

KVK ilgili maddenin (d) bendinde belirtilen yerlere yapılan yardımların tamamı da indirime konu edilebilir Bunun için Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından desteklenen ve uygun görülen yerlere bağışların yapılması gerekir.

  • Kültür ve sanat faaliyetlerinde ticari olmayan ulusal ve uluslararası organizasyonların düzenlenmesi,
  • Türkiye’nin somut ve somut olmayan kültürel mirası için yapılan tanıtım ve reklamlar,
  • Yazma ve nadir eserlerin korunarak elektronik ortama aktarılması,
  • Taşınmaz kültür varlıklar için hazırlanan projeler,
  • Kazılar ve yüzey araştırmaları,
  • Yurt dışındaki taşınmaz kültür varlıkların ülkeye getirilmesi,
  • Kültür envanter çalışmalarının yapılması ve bakanlık koleksiyonuna ürün kazandırılması,
  • Somut olmayan kültürel miras ve güzel sanatlar alanındaki faaliyetler için destekleyici ve tanıtıcı uygulamalar,
  • Kütüphane, müze ve galeri gibi farklı sanatsal faaliyetlerin sergilendiği tesisler için yapılan çalışmalara ilişkin harcamalar makbuza dökülerek %100 vergi indirimi alabilir.

Yardım Kampanyalarına İlişkin Bağışlar

İlgili kanunun (e) bendinde belirtilen usullere göre Cumhurbaşkanlığı tarafından başlatılan kampanyalara yapılan ayni ve nakdi yardımların tamamı vergi indirimine konu olur.

Kızılay ve Yeşilay’a Yapılan Bağışlar

İlgili kanunun (f) bendinde detaylar açıklanır. İktisadi işletmeler dışında Kızılay Derneği ve Yeşilay Cemiyeti’ne makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımların tamamı kurum geliri hesaplamasına dahil edilerek vergi indirimi alır.

Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin 10.3.2.5. bölümünde Kızılay ve Yeşilay ile ilgili bağışlarda yıllık beyan edilecek gelirin %5’ini aşmama şartı aranır. Kızılay ve Yeşilay’ın iktisadi işletmelerine yapılan bağışlar indirime konu edilemez.

Vergi Muafiyeti Olan Dernek ve Vakıflar Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından detaylı olarak elektronik ortamda liste halinde yayınlanır. Yaptığınız yardım ve bağışı gider göstererek kurumlar vergisi indiriminden faydalanmak istiyorsanız bu liste içerisinde, devlet tarafından desteklenen ve vergi muafiyeti tanınan vakıflar arasından seçim yapmalısınız.

Siz de şirketinizin gelir ve gider hesaplarını güvenli ve rahat bir şekilde takip edebilmek için Bizim Hesap ile iletişime geçerek, Şirket Yönetim Paketi ile tüm ön muhasebe işlemlerini sorunsuz bir şekilde tamamlayabilirsiniz.

Hemen Tanışalım

BizimHesap ile şirketinizin Ön Muhasebe, e-Fatura, e-Arşiv ve tüm e-Ticaret operasyonunu tek platform üzerinden verimli bir şekilde yönetebilirsiniz.