İşletmenizin araç giderlerini kaydetmek, hem vergi avantajı sağlamak hem de finansal tabloları doğru hazırlamak için önemlidir. Ancak yakıt, bakım, sigorta, amortisman gibi giderler için doğru kayıt yapılmadığında tablolar yanlış sonuç verebilir ve vergi riskleri ortaya çıkabilir.
Bu yazımızda araç giderleri muhasebe kayıtlarının nasıl tutulacağını sizler için inceledik.
Araç Giderleri Muhasebede Hangi Hesaplarda İzlenir?
Tüm kolaylaştırıcı özelliklerine rağmen araçlar özellikle giderleri ile büyük bir masraf kalemi olarak karşımıza çıkar ve alındığı günden itibaren bu masraf kalemleri artar.
Araç alırken ilk olarak ciddi bir KDV ve ÖTV vergisi ile karşılaşırsınız. Daha sonra senelik ödenen vergilerle bu giderler devam eder.
Bu gibi giderlerin muhasebe defterlerine ya da kayıtlarına kaydedilmesi büyük önem taşır. Kiralama, alım ya da satım amaçlı araç giderleri, muhasebede farklı farklı şekillerde takip edilir.
- Satın aldığınız araçların giderleri 153 No.’lu Ticari Mallar Hesabında,
- kiraladığınız araçlar için yapılan harcamalar 700’lü hesaplarda,
- satılan araçların masrafları 600 No.’lu Yurt İçi Satışlar Hesabında,
- kiraya verme maksadı ile alınan araçların giderleri ise 254 No.’lu Taşıtlar Hesabı üzerinden takip edilebilir.
Araç Yakıt Giderleri Nasıl Kaydedilir?
Vergi Usul Kanununa (VUK) ve Gelir Vergisi Kanununa (GVK) göre binek araçlarının gider hanesinde gösterilmesine belli başlı sınırlamalar getirilmiştir. Bu sınırlanmalar ile birlikte amaç, işletmelerin ya da vergi mükelleflerinin lüks harcamalarını gider olarak göstermesinin önüne geçmektir.
Bu geçiş ile kamu gelirlerini korumak amaçlanıyor.
197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) kapsamında, binek araçlarının motorlu taşıtlar vergisi sadece ve sadece kiralama yolu ile gelir sağlayan vergi mükelleflerince gider olarak gösterilebilir.
Bundan dolayı binek araçlarının MTV giderleri yazılamaz ve Kanunen Kabul Edilmeyen Gider (KKEG) başlığı altında kayıt altına alınır.
Binek araçlarındaki akaryakıt giderlerinin tümünün sadece %70’lik bir kısmı gider hanesine kaydedilir. Geriye kalan %30’luk yüzdesi ise Kanunen Kabul Edilmeyen Gider (KKEG) kapsamında değerlendirilir. KKEG oranına denk gelen KDV tutarında da indirim yapılmaz.
Araç Bakım ve Onarım Giderleri Muhasebeye Nasıl İşlenir?
Araçların bakım ve onarım giderlerinin muhasebe kayıtlarına işlenmesi de yine akaryakıt giderlerinin muhasebeye kaydedilmesi ile benzer. Bu noktada tüm bakım ve onarım giderlerinin %70’i gider olarak kayıtlara işlenebilir.
%30’luk kısım yine Kanunen Kabul Edilmeyen Gider (KKEG) olarak değerlendirilir.
Araç Sigorta Giderleri Muhasebede Nasıl Gösterilir?
Araçların sigorta masraflarının muhasebe kayıtlarında gösterilmesi akaryakıt, bakım ve onarım giderlerinin muhasebe kayıtlarında gösterilmesi ile aynı şekildedir.
Buna göre sigorta masraflarının %70’i gider kalemi olarak muhasebe defterine kaydedilebilirken kalan %30 ise Kanunen Kabul Edilmeyen Gider olarak değerlendirilir.
Araç Amortismanı Nasıl Hesaplanır?
İşletmelerce alınan binek araçlarının amortisman giderleri belirli bir tavan değere sahiptir. Her sene yeniden hesaplanan bu tavan değer üzerinden araç amortisman gideri hesap edilir. 2025 yılı itibari ile
- amortisman bedeli KDV ve ÖTV hariç 1 milyon 100 bin TL,
- KDV ve ÖTV dahil ise 2 Milyon 100 bin TL’dir.
Bu tavan amortisman üzerinden hesap yapacak olursak:
- Satın alma bedeli: 2.100.000
- Gider yazılabilecek meblağ: 2.100.000
- Amortisman oranı: %20
- Gider olarak gösterilebilecek amortisman tutarı: 2.100.000 x %20 = 420.000 TL
Bu gider muhasebe kayıtlarına şöyle girer:
770 No.’lu Genel Yönetim Giderleri: 420.000 TL
257 No.’lu Birikmiş Amortismanlar: 420.000 TL.
Araç Giderleri Vergiden Düşülebilir mi?
Gelir Vergisi Genel Tebliğine göre, araç masrafları vergi matrahından düşebilirsiniz. Satış, alış, kiralama ve tamirat için yapılan giderler söz konusu vergi indiriminde konu teşkil edebilir.
Öte yandan masrafların bütününün vergiden düşülmesi gibi bir durum söz konusu değildir. Bunun sebebi bazı giderlerin Kanunen Kabul Edilmeyen Gider (KKEG) kapsamından değerlendirilmesidir.
Araç Giderleri Hangi Belgelerle Desteklenir?
Araç giderlerinin tespiti için bazı belgeler zorunludur. Bu belgeler içerisinde
- akaryakıt,
- bakım-onarım,
- sigorta,
- kiralama gibi gider kalemleri ve
- amortisman bedeli gibi evraklar sayılabilir.
Bu belgeler ile beraber yapılan hesaplamalar kanunen geçerli sayılır.
Araç Giderleri için Yasal Limitler Nelerdir?
2025 yılında tespit edilen tarifeye göre;
- Binek araç kiralamasında indirime tabi aylık araç kira bedeli 37.000 TL’dir. Bu tutarın üstü Kanunen Kabul Edilmeyen Gider (KKEG) kapsamına girer.
- Binek araç satın alımında ÖTV ve KDV dahil indirime tabi olunan maksimum tutar 990.000 TL’dir.
- Binek araç satın alımında indirim uygulanabilecek amortisman tutarı ÖTV ve KDV hariç 1.100.000 TL’dir. ÖTV ve KDV dahil tutar ise 2.100.000 TL’dir.
- İkinci el araç satın alımında iktisap tutarı da yine 2.100.000 TL’dir.
Araç Giderleri Muhasebe Kayıtlarında En Sık Yapılan Hatalar Nelerdir?
Araç giderlerinin muhasebe kayıtları sırasında bazı hatalar sık sık yapılır. İşte kaçınmanız gereken o hatalar:
1. Kişisel giderler ve işletme giderlerinin karıştırılması.
2. Belgesiz giderlerin kaydedilmesi ve bu nedenle vergi matrahının yanlış hesaplanması.
3. Giderlerin yanlış hesaplara kaydedilmesi.
4. Amortisman hesaplamalarının yanlış yapılması.
5. KDV indirimi uygulamalarının yanlış yapılması.
Ön Muhasebeniz Biz’de İşinizi Yönetmek Siz’de!
Bizim Hesap’ta gelir giderinizden çek senet takibine, kredilerinizden cari takibine tüm finansal verilerinizi tek bir yerde toplayabilir; detaylı raporlarla şirketinizin durumunu anlık analiz edebilirsiniz.
