Özel Tüketim Vergisi yani ÖTV, belirli ürün ya da mallar üzerinden alınan harcama vergisidir. Bu vergi belirli oranlara göre hesaplanmaktadır. ÖTV 2002 yılında Avrupa Birliği ile uyum çerçevesi kapsamında hazırlanan kanun değişiklikleri nedeniyle kabul edilmiş ve uygulamaya geçilmiştir.
Avrupa Birliği (AB)’nin bu vergiyi uygulamasındaki amaç sosyal fayda sağlamaktır. Bu nedenle de ÖTV lüks mallara (mücevher), zararlı maddelere (alkol, sigara) çevreye zarar veren maddelere (benzin) uygulanır. ÖTV ile amaç bu zararlı maddelerin kullanımının azaltılmasını sağlamaktır.
ÖTV’NİN ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
ÖTV, sosyal fayda için ortaya çıkarılmış bir vergidir demiştik. Peki ÖTV’nin özellikleri nelerdir? Biraz bundan bahsedelim.
ÖTV’nin devlet hazinesine katkısı yüksektir:
ÖTV, bütçe vergi geliri kapsamında iyi bir hasılat yapar. Bu nedenle de hazinedeki yeri oldukça önemlidir.
ÖTV kolay yönetilir:
ÖTV mükellefi sayısı oldukça azdır, bu nedenle de bu vergi türü kolaylıkla takip edilip, yönetilebilmektedir.
ÖTV’nin kapsamı oldukça sınırlıdır:
ÖTV’nin kapsamı sadece belirtilen mallar üzerindedir. Bu nedenle diğer vergi türlerine nazaran oldukça dar bir kapsamda bulunur.
ÖTV, ÖTV kanunundaki 4. Maddeye göre;
- Lüks taşıtlardan,
- Kürk, mücevher ya da beyaz eşya gibi lüks ürünlerden,
- İnsan sağlığına zarar veren alkol ya da sigara gibi ürünlerden,
- Çevreye zarar veren akaryakıtlardan alınmaktadır.
ÖTV İSTİSNASI NEDİR?
ÖTV istisnası, belirtilen ÖTV alınması gereken ürünlerden, bu verginin alınmayacağı durumları belirtmektedir. 2016 yılında ÖTV Kanunu’na eklenen geçici 7. Maddeye göre, dolmuş, taksi, minibüs, otobüs ile şehir içi yolcu taşımacılığı yapan firmalar, kişiler, çekici, kamyonet ve kamyonla ticari yük taşımacılığı yapan firmalar bu istisnadan yararlanabilecektir. Yine engelli bireyler de ÖTV istisnasından yararlanabilmektedir.
Engellilik derecesi yüzde 90 üzerinde olanlar, H sınıfı ehliyet alarak araç kullanabilecek olan engelliler, ÖTV istisnasından yararlanabilmektedir.
Bunlarla beraber şu durumlarda istisna kapsamına girebilmektedir:
- İhracat istisnası,
- Diplomatik istisna,
- Askeri amaçlı istisna,
- Petrol arama amaçlı istisna,
- Türk Hava Kurumu’nun alımlarında yapılan istisnalar,
- Güvenlik kuruluşlarının silah alımı durumlarında yapılan istisnalar,
- Kamu kurumlarında istisnalar,
- İthalat istisnaları.