Yıllardır hayalini kurduğu iş fikrini hayata geçirmek isteyen ya da işini büyütmeye çalışan bir girişimci hayal edin. Muhtemelen en çok ihtiyaç duyacağı konulardan biri finansman kaynağı olur.
Bu durumda çoğu girişimcinin imdadına girişimci kredileri yetişiyor. Türkiye’de pek çok banka ve devlet kurumu, girişimci kredisi sunuyor.
Bu yazımızda; girişimci kredisinden kimler yararlanabilir, türleri nelerdir, başvuru şartları nelerdir gibi detayları inceliyoruz. Girişimci kredisine başvurmadan önce tüm sorularınıza yanıt bulabilirsiniz.
Girişimci Kredisi Nedir?
Yeni bir iş kurmak ya da mevcut işini büyütmek isteyenlerin ihtiyaç duyduğu sermayeyi sağlamak için kullanılan krediler, girişimci kredisidir. Girişimciler, bu süreçte ihtiyaç duydukları kaynağı bu girişimci kredileri sayesinde sağlayabilir.
Girişimci kredileri ile;
- Sermayenizi artırabilirsiniz,
- Gerekli makine vb. ekipman ihtiyacını karşılayabilirsiniz,
- Yeni bir iş kurarken kuruluş giderlerini destekleyebilirsiniz,
- Personel giderlerini ödeyebilirsiniz, vb.
Girişimci kredileri; başvuru şartları, ödeme koşulları ve faiz oranları gibi farklılıklarla cazip bir finansman kaynağı olarak öne çıkıyor.
Girişimci Kredisinden Kimler Yararlanabilir?
Farklı kurumların sunduğu girişimci kredilerinin başvuru şartları değişiklik gösterir. Ayrıca girişimci kredisinin özelliği (genç girişimci, kadın girişimci, sektör bazlı vb.) kimlerin başvurabileceği konusunda belirleyici olur.
Ancak genel olarak girişimci kredisi şartlarını şu şekilde sıralayabiliriz:
- Mesleki yeterliliğe sahip olan,
- 2-3 yıllık sektörel tecrübeye sahip olan (değişiklik gösterir),
- Alanla ilgili sertifikaya sahip olan (bazı durumlarda lisans diploması),
- 45 yaşını aşmamış (değişiklik gösterir),
- İşletme türü kriterine uyan,
- İşletme sahibi veya en az %50 paya sahip kurucu ortağı olan (değişiklik gösterir).
İşletmenin faaliyet gösterdiği sektör, girişimci kredisinin hedef kitlesi gibi pek çok etmen başvuru şartlarını değiştirir. Örneğin genç girişimci kredilerinde yaş sınırı genellikle 29 iken esnaf girişimci kredilerinde genellikle 35’tir.
O nedenle başvurmadan önce başvuru şartlarını araştırmanız ve size en uygun kredi paketini seçmeniz gerekir.
Girişimci Kredisi Türleri Nelerdir?
Girişimcilerin başvurabileceği tek bir kredi türü yok. Aksine girişimcilere özel çeşit çeşit kredi paketleri arasından size en uygununu seçebilirsiniz.
Açılış Kredisi
Yeni işlerini hayata geçiren girişimcileri açılış sürecinde desteklemeyi hedefleyen kredilerdir. Bu süreçte ihtiyaç duyulan finansman desteğini sunar.
Yeni iş kurarken kira, ekipman gibi giderleri ödeme konusunda rahatlık sağlarlar.
Genç Girişimci Kredisi
Girişimci kredilerinin belki de en yaygın olanı genç girişimci kredileri. Pek çok banka (örneğin Ziraat Bankası ve Halkbank) ve KOSGEB (geri ödemeli/ödemesiz), genç girişimcileri destekleyen kredi paketleri ve destek programları sunuyor.
Bu kredilerde belirleyici başvuru şartı yaş aralığı oluyor.
Örneğin Halkbank,
- üniversite mezunu ve mezun olduğu bölümle ilgili iş tecrübesi bulunmayan,
- bu alanda kendi işini kurmak isteyen ya da kendi işini kurmuş,
- 35 yaşını aşmamış girişimcilere bu krediyi sunuyor.
Kadın Girişimci Kredisi
Girişimci kredilerinde kadınlar için ayrı kredi paketleri yer alıyor. İş Bankası, Halkbank ve Ziraat Bankası bu krediyi veren bankalardan. Kadın girişimci kredisinin özellikleri ve detayları bankadan bankaya değişiyor. Genelde şu şekilde:
- Gerçek kişi işletmesi ya da hisselerin en az %50’sine sahip olan,
- İş planı sunan,
- İşletmenin yönetimine aktif olarak katılan kadın girişimciler.
Genelde kredileri limiti 350.000 TL – 500.000 TL arası oluyor ve bu süreçte havale, EFT gibi işlemler ücretsiz oluyor.
Tekno Girişimci Kredisi
Tekno girişimci kredileri; AR-GE faaliyetlerine, teknoloji, yazılım, bilişim gibi sektörlerde faaliyet gösteren girişimcilere özel krediler.
KOSGEB’in KOBİ Teknolojik Ürün Yatırım (TEKNOYATIRIM) Destek Programında
- Düşük/orta-düşük teknoloji alanında yer alan ürünler için geri ödemeli 1.400.000 TL ve geri ödemesiz 600.000 TL olmak üzere toplam 2.000.000 TL,
- Orta-yüksek/yüksek teknoloji alanında yer alan ürünler için geri ödemeli 7.000.000 TL ve geri ödemesiz 3.000.000 TL olmak üzere toplam 10.000.000 TL destek sağlanıyor.
Halkbank tekno girişimci kredisinde ise
- Bilişim ve yazılım sektöründe faaliyet gösteren veya bu sektörde faaliyet göstermek üzere kurulan firmalar,
- TÜBİTAK, KOSGEB vb. kamu kurumlarından teknoloji odaklı hibe/destek programlarına hak kazanmış girişimciler veya
- Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde (Teknokent/Teknopark gibi) faaliyet gösteren girişimciler için 750.000 TL kredi sağlanıyor.
Usta Girişimci Kredisi
Girişimci kredileri sadece yeni iş kuranlar için değil uzun süre önce işini kurmuş ve ustalık kazanmış kişiler için de geçerli. Böylece bu tecrübeli girişimciler işlerini rahatlıkla büyütebiliyor.
Bu krediler için genelde en az 3 yıldır o alanda faaliyet gösteren iş yerlerinde çalışmış olma ve alanıyla ilgili sertifika, ustalık belgesi vb. sahibi olma zorunluluğu aranır.
Kısaca yeni bir iş kurmak isteyenler, genç girişimciler, kadın girişimciler ya da mevcut işini büyütmek isteyen usta girişimciler için farklı krediler mevcut.
Girişimci Kredisi Başvurusu için Gerekli Şartlar Nelerdir?
Girişimci kredisi başvuru şartları paket içeriğine göre değişiklik gösterir. Genellikle yaş aralığı, belli bir sektör şartı, sertifika/diploma kriteri bulunur. Şu şekilde özetleyebiliriz:
- Kredi içeriğinde belirtilen yaş aralığında olmak,
- Mesleki yeterlilik belgesi, sertifika, diploma gibi belgelere sahip olmak,
- 3 yıl gibi belli bir süre deneyime sahip olmak (genelde genç girişimci kredilerinde bu şart aranmaz)
- İşletme türünün kriterlere uygun olması,
- Bir iş planı sunmak,
- Başvuru sahibinin işletmede belli bir oranda hisseye sahip olması,
- Faaliyet alanının desteklenen sektörlerden olması,
- Gerekli tüm belgelerin eksiksiz şekilde düzenlenmesi, vb.
Her bankanın ve kurumun farklı başvuru şartları olabileceği için bizzat kurumdan bilgi almak faydalı olur. Örneğin KOSGEB teşvik paketlerinde zorunlu eğitimlere katılmak gerekebilir.
Girişimci Kredisi Başvurusu Nasıl Yapılır?
Girişimci kredilerinin detaylarını incelediğimize göre girişimci kredisi başvurusu nasıl yapılır birlikte öğrenelim.
Bankalar girişimci kredisi başvurularını genellikle şubeleri aracılığıyla kabul eder. Ancak dijital başvuruyu kabul eden bankalar da mevcut. KOSGEB kredi ve teşvikleri içinse öncelikle KOSGEB sistemine kayıt olmak gerekebilir.
Girişimci Kredisi Geri Ödeme Şartları ve Faiz Oranları Nelerdir?
Girişimci kredileri, uygun geri ödeme planları ve faiz oranlarıyla öne çıkıyor. Her bir kredinin ödeme detayları ve faiz oranları farklı olabileceği için öncesinde iyice araştırma yapmanız gerekir.
Geri ödeme planlarına örnek verecek olursak;
- Halkbank’ın sunduğu genç girişimci kredisinde kredi limiti 500.000 TL ve taksitli işletme kredisi şeklinde azami 12 ay anapara ödemesiz dönem ve toplam azami 60 ay vade.
- KOSGEB iş geliştirme desteğinde ise destek tutarı 1.500.000 TL ve %80 geri ödemeli. Proje süresi ise 36 ay.
- Halkbank kadın girişimci kredisinde azami kredi limiti, işini kurmuş kadın girişimciler için 500.000 TL; yeni iş kuran ve faaliyet süresi 6 ayı geçmeyen kadın girişimciler için 350.000 TL. Kredi vadesi, azami 6 ay anapara ödemesiz dönem olmak üzere azami 36 ay.
Girişimci Kredisi Alırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Girişimci kredileri, tam ihtiyaç duyduğunuz anda can suyu olabilir. Ancak bu süreçte karar vermeden önce dikkat edilmesi gereken birkaç nokta var:
1. İhtiyaçları gözden geçirin
Her girişimcinin ve işletmenin hikayesi farklı. Sizin ihtiyaçlarınıza yanıt veren bir kredi için öncelikle ihtiyaçlarınızı gözden geçirmelisiniz. Ekipman alımı mı yoksa pazarlama için mi krediye ihtiyaç duyuyorsunuz?
Gereksiz kredi yükünün altına girmemek için önceden analiz çok önemli.
2. Kredileri araştırın
Size en uygun kredi; sektörünüze, yaşınıza, deneyiminize, ihtiyaçlarınıza hatta cinsiyetinize göre değişir. Size uygun faizsiz devlet teşvikleri varken kredi ödemek istemezsiniz değil mi?
Bunun için birbirinden farklı krediler arasında size en uygun olanı bulmak için bir araştırma yapmalısınız.
3. Devlet teşviklerini araştırın
Devlet teşvikleri ve hibe programları; faizsiz, düşük faizli ya da vergi avantajlı olmaları nedeniyle epey cazip finansman kaynaklarıdır. Bu seçenekleri değerlendirmek için araştırmanızı yapın.
4. Geri ödeme koşullarına dikkat edin
Girişimci kredilerinin geri ödeme koşulları farklılık gösterebilir. Vade sürelerini, aylık ödemeleri, farklı ödeme planlarını öğrenin.
5. Ödeme planını hazırlayın
Ödeme planınız olması krediyi aldıktan sonraki süreçte işinizi kolaylaştırır. Geri ödemeleri nasıl yapacağınızı önceden planlayarak gönül rahatlığıyla kredi kullanabilirisniz.
Girişimciler Neden Krediye İhtiyaç Duyar?
İş fikri ne kadar parlak olursa olsun girişimciler özellikle ilk başta sermaye bulma konusunda zorlanabilir. Girişimcilerin krediye ihtiyaç duymasının pek çok nedeni olabilir.
- Girişimciler mevcut işlerini büyütmek isterken ek sermayeye ihtiyaç duyabilir. Yeni makineler, pazarlama çalışmaları ya da yeni personel ihtiyacı gibi bu süreçte ortaya çıkacak pek çok gider, bir kredi ihtiyacını doğurur.
- İşler her zaman yolunda gitmeyebilir. Örneğin sektörünüz zaman zaman durgun dönemlerden geçiyorsa ya da proje bazı çalışıyorsanız nakit akışınızı rahatlatmak için krediye ihtiyaç duyabilirsiniz.
- Deprem gibi doğal afetler sonucu hiç beklemediğiniz anda nakit ihtiyacı ortaya çıkabilir. Girişimciler bu gibi zorlu dönemlerde devlet teşviklerine ve krediye ihtiyaç duyar.
- Karşınızı güzel bir fırsat çıktığında (satın alma ya da yeni bir projeye başlama gibi) ihtiyaç duyduğunuz finansmanı kredi ile sağlayabilirsiniz.
Kısaca girişimciler hem fırsatları değerlendirirken hem de zor zamanlarla başa çıkarken kredilere ihtiyaç duyabilir.
Girişimciler için Alternatif Finansman Kaynakları
Girişimciler, finansman kaynağı olarak devlet teşviklerine ve bankaların sunduğu kredilere sık sık başvurur. Ancak girişimcilerin faydalanabileceği finansman seçenekleri bunlarla sınırlı değil.
İşte girişimciler için alternatif finansman kaynakları:
- Melek yatırımcılar,
- Leasing (finansal kiralama),
- Girişim sermayesi yatırımcıları, vb.
Girişimciler, kendi şartlarına ve hedeflerine en uygun kaynak ile finansman ihtiyaçlarını karşılayabilirler.
Sıkça Sorulan Sorular
İş kurarken çeşitli banka kredilerinden, devlet teşvik ve hibe programlarından ya da alternatif finansman kaynaklarından faydalanabilirsiniz. Bunun için bankaların “girişimci kredisi” paketlerini ve KOSGEB’in sunduğu teşvikleri inceleyebilirsiniz.
Genç girişimci kredisi, genellikle 29/35 yaşını aşmayan ve diğer kriterleri sağlayan genç girişimcilere finansman kaynağı olan kredilerdir.
Çeşitli kurumlar ve bankalar bu kredi türünü veriyor.