Cari Hesap Takibi Nasıl Yapılır?

Bir işletmenin ticari faaliyetlerini hayal edin. İşletmecinin sürekli ürün/hizmet satın aldığı tedarikçisi ile ne kadar sık nakit aktarımı yapması gerekir değil mi?

Cari hesap, işte bu karşılıklı ticari ilişkileri düzenleyen bir hesap. Böylece ticari faaliyetlerin ve işlemlerin kaydı tutulur ve kolayca takip edilir.

Bu yazımızda cari hesap takibinin nasıl yapıldığını, cari hesap takibi için kullanılan farklı yöntemleri, avantajlarını ve daha pek çok detayı bulacaksınız. Keyifli okumalar!

Cari Hesap Nedir?

Cari hesap, ticari ilişkisi olan tarafların yani müşteri ve tedarikçilerin işlemlerinin bir arada düzenlendiği hesaptır. Cari hesapta bu iki taraf (alıcı ve satıcı), ticari ilişkilerinden doğan nakit aktarımını hesap kesim tarihine kadar bekletirler.

6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununda “İki kişinin herhangi bir hukuki sebep veya ilişkiden doğan alacaklarını teker teker ve ayrı ayrı istemekten karşılıklı olarak vazgeçip bunları kalem kalem alacak ve borç şekline çevirerek hesabın kesilmesinden sonra çıkacak artan tutarı isteyebileceklerine ilişkin sözleşme” şeklinde tanımlanıyor.

Cari hesap sayesinde taraflar, sürekli nakit akışı sağlamak yerine hesap kesim tarihinde gereken ödemeyi karşı tarafa yapar. Böylece yoğun işlemlerde hesap hatası oluşmasını önlemek kolaylaşır.

Bir örnek ile daha anlaşılır hale getirelim:

• Diyelim bir inşaat firması, sürekli malzeme aldığı işletme ile arasında cari hesap oluşturuyor.
• İnşaat firmasına günlük, haftalık veya aylık teslim edilen ürünler cari hesaba kaydedilir.
• İki tarafın da oluşturduğu kayıtlar, alıcı ve satıcının belirlediği tarihte ödenir.

Cari hesap ile taraflar, işlemleri tek bir hesaptan takip edebilirler.

Cari Hesap Takibi Nasıl Yapılır?

Cari hesap takibi, farklı yöntemler kullanılarak yapılabilir. İşletmeler, kendilerine en uygun yöntemi seçerek cari hesap takibi yapabilirler. Özünde, karşı işletme ile aranızda bulunan ticari faaliyetleri (alacak ve borçları) düzenli olarak kaydetme işlemidir.

Bu sayede alacak ve borç bilgilerinizi düzenli şekilde kaydederek işletmenizin güncel durumunu görebilirsiniz.

Cari Hesap Takibini Kim Yapar?

Bahsettiğimiz gibi cari hesap, iki taraf arasındaki ticari ilişkiyle ilgili bir hesap olduğu için her iki tarafı da ilgilendirir. O nedenle cari hesap takibi sorumluluğu da her iki taraftadır.

Ancak iki tarafın anlaşması sonucu takibi tek bir taraf yapabilir. Yine de herhangi bir problem yaşanmaması için iki tarafın da cari hesap takibi yapması faydalı olur.

Cari hesap takibini şirket bünyesinde kimin yaptığına bakacak olursak yetkilendirilen herhangi bir personel yapabilir diyebiliriz.

Özellikle kullanıcı dostu bir ön muhasebe programı kullanıyorsanız hemen herkes kolaylıkla cari hesap takibi yapabilir.

Cari Hesap Takibi Yöntemleri Nelerdir?

Cari hesap takibi yapmak için kullanabileceğiniz 3 farklı yöntem var. Bunlar; cari hesap defteri ile takip etmek, Excel kullanmak ya da bir yazılım/program kullanmak. Bu yöntemlerin artı ve eksilerine birlikte bakalım:

Cari Hesap Defteri

Cari hesap defterlerinde; alacaklar, borçlar ve vergiler gibi bölümler bulunur. Bu defter ile cari hesap takibi manuel şekilde yapılır.

Bu, çok fazla zaman alan bir yöntemdir. Üstelik yanlış bir bilgi girdiğinizde bunu değiştirmeniz de zordur ve hesapların karışmasına neden olur. Ayrıca fiziki defterde takip yapmak; defterin kaybolması ya da zarar görmesi gibi durumlarda bilgilerin kaybolması riskine de açıktır.

Excel

Cari hesap defterine alternatif bir yöntem ise Excel kullanarak cari hesap takibi yapmaktır. Cari hesap defterine göre biraz daha hız kazanmanızı sağlar. Ayrıca toplama işlemi gibi hesaplamaları otomatik yapabilir.

Excel ile ilgili veriler bilgisayara kaydedilir. Ancak kayıtları düzenlemek dışındaki işlemlerde yetersiz gelebilir ve insan kaynaklı hatalara da açıktır.

Özel Yazılım

En kolay, verimli, hızlı ve güvenilir yöntem ise cari hesap takibi için özel bir yazılım/program kullanmaktır. Bu programlar genellikle bulut tabanlıdır. Verilerinizi kaybolma gibi risklere karşı korur.

Ayrıca analiz ve raporlama gibi özellikleri sayesinde birkaç tıkla detaylı raporlar oluşturabilirsiniz.

Cari Hesap Takibinde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

Cari hesap takibi, işletmelerin müşterilerle ve tedarikçilerle olan finansal ilişkilerini düzenler. İşte cari hesap takibinde dikkat edilmesi gereken noktalar:

Doğru Bilgi Girişi Yapın

Bilgilerin hatalı girilmesi alacak-borç verilerinin hatalı olmasını, ödemelerin gecikmesini ve hatalı finansal analizlere sebep olur. Ayrıca vergilendirme süreçlerinde ve vergi denetiminde sorun yaşanabilir.

O nedenle müşteri/tedarikçi bilgilerini eksiksiz girilmesine dikkat edin. Yeni işlemleri kaydederken tarih, tutar gibi detaylar titizlikle kaydedilmelidir.

Dijitalleşme ile Hata Riskini Azaltın

Manuel kayıtlar hem çok zaman alır hem de hataya açıktır. Bu nedenle bulut tabanlı muhasebe programları ya da cari hesap takip yazılımları tercih etmek, hataları en başından önleyebilir.

Mutabakata Dikkat Edin

Belli aralıklarla müşteri veya tedarikçilerle karşılıklı hesap kontrolü yapılması faydalı olur. Özellikle dönem sonlarında mali tabloların doğruluğu için bu mutabakatlar önemlidir.

Böylece cari hesaplarda oluşabilecek farklılıkları önleyebilirsiniz.

Cari Hesap Raporları ve Analizleri Nelerdir?

Cari hesap raporları ve analizleri, işletmelerin müşterileri ve tedarikçileri ile olan ticari faaliyetlerini net bir şekilde anlamalarını sağlar. Bu raporlar sayesinde; borç-alacak durumunu görebilir ve nakit akışı yönetimini iyileştirebilirsiniz.

Cari Hesap Takibi Yapmanın Avantajları Nelerdir?

Cari hesap takibi, işletmelere pek çok avantaj sağlar. İşte o avantajlardan bazıları:

• Borç-alacak yönetimine yardımcı olur. Tahsilatlar, borçlar toplu şekilde izlenebilir.
• Cari hesap takibi, işletmenin nakit akış oranını hızlı ve etkili şekilde görmeye katkı sağlar. Böylece anlık finansal durum takibi yapmak ve geleceğe dönük işletme hedeflerini belirlemek daha kolay hale gelir.
• Cari hesap raporları ile işletmenizin finansal durumunu daha iyi analiz edebilirsiniz.
• Ödeme ve tahsilat süreçlerini iyileştirir ve daha düzenli hale getirir. Özellikle özel bir yazılım kullanıyorsanız hatırlatma bildirimleri sayesinde ödemelerde gecikme yaşamazsınız.
• Cari hesap takibi sayesinde işletmenin hem geçmiş durumunu hem de günel durumunu inceleyebilirsiniz. Bu bilgiler stratejik karar almayı kolaylaştırır.
• Cari hesap takibi ile alacaklarınızı ve ödemelerinizi düzenli şekilde kaydederek gerektiği durumlarda denetimi daha kolay getirirsiniz.
• Büyük ölçekli alım satım işlemlerini cari hesap takibi ile yönetmek, işletmenin sürekliliğini sağlar.
• İşletmeler karşılıklı cari hesap takibi ile güncel alacak ve borç ilişkisi hakkında bilgi sahibi olur.
• İşletmenin bütçe planlaması kolayca yapılır ve ticari faaliyetlere yönelik olası aksaklıklar kolayca önlenir.

Bizim Hesap İle Cari Hesap Takibi

İşinizi büyütürken yüzlerce tedarikçiyle ve müşteri ile ticari işlem yaparsınız. Tüm işlemleri ayrı ayrı yerlere ve manuel olarak kaydederseniz harcayacağınız emek ve zaman kaybını bir düşünün.

Cari hesap takibi yapmanın en verimli ve kolay yolu özel bir yazılım kullanmaktır.

Türkiye’nin en kapsamlı ön muhasebe programı Bizim Hesap’ta cari hesap takibi için de gelişmiş özellikler bulunuyor. Bizim Hesap ile müşterilerinizi ve tedarikçilerinizi kaydedebilir; ödeme, tahsilat gibi tüm finansal hareketlerinizi takip edebilirsiniz.

Bulut tabanlı bir ön muhasebe programı kullanmanın en büyük artılarından biri ise bilgilerinizin her zaman güvende olmasıdır. Ayrıca tüm bilgilere (faturalar, adresler, bakiyeler ve çok daha fazlası) istediğiniz her yerden kolayca ulaşmanızı sağlar.

Sadece Bizim Hesap’ın sunduğu hesaplar arası cari virman özelliği ile uygulama içerisinde takip ettiğiniz iki cari hesap arasında virman yapabilirsiniz. Yine sadece Bizim Hesap’ta olan müşterilerinize SMS ile ödemeleri hatırlatma özelliği sayesinde tahsilatlarınız gecikmez.

Cari Hesap Takibinin Önemi Nedir?

Cari hesap takibi yapmak, en başta şirketin güncel finansal durumunu görmek ve gelir-gider analizini doğru yapabilmek adına çok önemlidir. Bu bilgiler ışığında, şirketinizin geleceğine yönelik doğru kararlar alarak planlama yapabilirsiniz.

Borç ve alacaklarınızın takibini yapmak, karşı taraf ile yaşanabilecek bir uyuşmazlıkta gerekli verilerin karşılaştırılmasına ve uyuşmazlığın giderilmesine yardımcı olur.

Cari hesap takibi, nakit akış yönetimini kolaylaştırıp düzenli hale getirdiği için işletmeler açısından büyük önem taşır. Nakit akışını etkili şekilde yapamayan işletmeler, sorunlarla karşılaşabileceği için cari hesap takibi bu sorunları önler.

Cari Hesap Takibinin Yasal Yükümlülükleri

Cari hesap takibi ile ilgili mevzuatlara baktığımız karşımıza 6108 sayılı Türk Borçlar Kanunu ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu çıkıyor.

İlgili mevzuatlara göre cari hesap ile ilgili bazı hükümleri şu şekilde sıralayabiliriz:

• Aksi kararlaştırılmadıkça cari hesaba alacak veya borç kaydedilmesi; tarafların, alacağı/borcu doğuran işleme ilişkin dava ve savunma haklarını düşürmez.
• Sözleşme veya işlem iptal edilirse bunlardan doğan tutarlar hesaptan çıkarılır.
• Cari hesap sözleşmesinin yapılmasından önce doğan bir alacak, tarafların onayıyla cari hesaba kaydedilirse aksi kararlaştırılmamışsa bu alacak yenilenmiş olmaz.
• Bir ticari senedin cari hesaba kaydı, bedelinin alınmış olması halinde geçerli olmak şartıyla yapılmış sayılır.
• Cari hesabın alacak sütununa yazılan tutarlar için (sözleşme veya ticari teamüller gereğince) yazıldıkları tarihten itibaren faiz işler.
• Cari hesap sözleşmesi; sürenin sona ermesi, bir süre kararlaştırılmadığı takdirde taraflardan birinin fesih ihbarında bulunması, taraflardan birinin iflas etmesi hallerinde sona erer.

Sık Sorulan Sorular