İşletmenizde gün boyunca nakit giriş ve çıkışı olur. İşte bu günlük mali işlemleri kaydettiğiniz hesaba “kasa hesabı” denir. Nakit hareketliliğini kayıt altına almanızı sağlayan kasa hesabı nedir, nasıl tutulur gibi soruların yanıtını yazımızda bulabilirsiniz.
Kasa hesabı işlemleri ve kayıtlarından kasa hesabı kayıt örneklerine kadar işinize yarayacak tüm bilgiler yazımızda.
Kasa Hesabının Tanımı
Kasa hesabı, işletme muhasebesinde “Dönen Varlıklar” hesap türünde yer alır ve 100 hesap kodu ile tanımlanır. Kasa hesabında işletmenin günlük nakit giriş-çıkışları kaydedilir. Bu günlük kayıt, işletmenin gelir ve giderlerini eksiksiz kaydetmenizi sağlar.
Kasa hesabı sayesinde tüm parasal işlemler kayıt altına alınır ve nakit takibi kolaylaşır. Böylece işletmelerin nakit kontrolü sağlamaları mümkün olur.
Kasa Hesabının Muhasebedeki Yeri
Kasa hesabı, işletmenin nakit hareketlerini gösterdiği için aktif hesaplardan biridir ve bu nedenle bilançoda dönen varlıklar grubunda yer alır.
Özetle yaptığınız her nakit hareketi defter kaydı ile kasa hesabına işlersiniz.
Üstelik muhasebe planında tüm nakit hareketliliğinin kayıt altına alınması, finansal raporlama için ihtiyacınız olan veriye sahip olacağınız anlamına gelir. Bu, işletmenize ait finansal tabloların güncel olmasını sağlar.
Kasa Hesabının Temel Özellikleri
Kasa hesabının ne olduğunu incelediğimize göre şimdi, kasa hesabı özelliklerine bakalım.
- Kasa hesabı, işletme muhasebesinde günlük nakit hareketlerinin kaydedildiği hesaptır.
- Günlük kullanımda önemlidir çünkü işletmenin elinde bulunan nakdi gösterir.
- İşletmenizin günlük nakit akışını izlemenizi sağlarken aynı zamanda mali tabloların finansal doğruluğunu da garantiler.
- Bu hesapta borç bakiyesi bulunur ve bu, para girişinden kaynaklanır.
- Kasa hesabı ve kasadaki mevcut nakit arasında yapacağınız düzenli nakit kontrolü ile kayıtların doğruluğunu sağlar.
Sonuç olarak kasa hesabının bu özellikleri, onu işletmeler için çok önemli bir konuma getiriyor. Kasa işlemlerinin daha kolay takip etmek isteyen işletmeler ise kasa hesabı programı kullanmayı tercih ediyor.
Kasa Hesabı İşleyiş Mantığı
Aslında özetle “işletmenin günlük nakit giriş-çıkış işlemlerinin kaydedilmesi” şeklinde bir çalışma mantığı düşünebiliriz. Muhasebe kayıt düzeninde, işletmenin günlük nakit hareketlerini izlemek için kullanılır.
“T hesap” mantığına göre kasaya giren nakitler borç tarafına; çıkan nakitler alacak tarafına kaydedilir. Böylece tüm mali hareketler düzenli bir şekilde kaydedilir ve muhasebeleştirilir.
Şimdi; borç alacak ilişkisi, kasa hesabı adatlandırma, kasa hesabı alacak bakiyesi verirse ne olur gibi detayları inceleyelim.
Borç ve Alacak İlişkisi
Kasa hesabında nakit hareketleri; borç kaydı ve alacak kaydı üzerinden izlenir.
- Kasaya giren nakit tutarları borç tarafında,
- çıkan nakitler ise alacak tarafında kaydedilir.
Bu ters gibi görünsede muhasebe işleyişinde mantık şudur; örneğin bir arkadaşınıza para verdiğinizde alacaklanırsınız (yani para çıkışı olduğunda) ve arkadaşınızdan para aldığınızda borçlanırsınız (yani para girişi).
Bu düzen, bakiye dengesinin sağlıklı bir şekilde kontrol edilmesini sağlar.
Ayrıca kasa hesabı aktif karakterli olduğu için doğal olarak borç kalanı vermesi beklenir.
Kasa Hesabı Adatlandırma
Bazı durumlarda işletmenizde uzun süre yüksek miktarda nakit kalabilir. Bu durumda bu nakit fiilen kullanılmaz ve işletmeye bir maliyet yükler. İşte bu maliyet, “adat faizi” ile hesaplanır.
Hesaplama yöntemi, kasa bakiyesi ile gün sayısının çarpılıp dönemsel faiz uygulanması şeklindedir. Bu işlem, muhasebede “finansman gideri” olarak ifade edilir.
Kasa Hesabı Alacak Bakiyesi Verirse Ne Olur?
Kasa hesabının borç bakiyesi vermesi gerekir. Ancak bir sebeple kasa hesabı alacak bakiyesi verirse bu durumun birkaç farklı sebebi olabilir.
Böyle bir olumsuz bakiye, çoğu zaman muhasebe hatasından kaynaklanır. Ayrıca işletmede nakit açığı olduğu veya yanlış işlem kaydedildiği gibi ihtimaller de söz konusu olabilir. Bu tür durumlar yanlış kayıt olarak değerlendirilir ve finansal tabloların güvenilirliğini bozar.
Dolayısıyla düzeltme ihtiyacı doğar. Düzeltilmeyen alacak bakiyeleri hem denetimlerde sorun yaratır hem de işletmenin mali yapısını hatalı yansıtır. Bu, yanlış stratejik kararlara dahi sebep olabilir.
Kasa Hesabı Nasıl Tutulur?
Gelelim kasa hesabı nasıl yapılır sorusuna. Şu noktalara dikkat ederek kasa hesabı tutabilirsiniz:
- Öncelikle düzenli ve şeffaf muhasebe kayıtları olmazsa olmazdır.
- Tüm nakit giriş-çıkışların belgelenmesi gerekir.
- Defter tutma sürecinde bu hareketler, ilgili fiş türleri kullanılarak kaydedilir.
- Artık bu süreç dijital muhasebe uygulaması üzerinden yürütülür.
- Ancak manuel ya da dijital fark etmeksizin mantık aynıdır: her işlem için doğru kayıt işlemleri yapılmalı ve kasa bakiyesi anlık olarak takip edilmelidir.
Kasa Fişleri ile Kayıt
Kasa hareketlerinin belgelenmesinde en çok kullanılan resmi belge, kasa fişleridir.
- Nakit girişlerinde tahsil fişi;
- nakit çıkışlarında ise tediye fişi düzenlenir.
Kasa fişlerini düzenleyerek her işlem için günlük kayıt yapabilirsiniz. Bu belgeler hem işletme içinde hem de denetimlerde geçerli birer muhasebe belgesi niteliğindedir.
Kasa Hesabının Kodlanması
Kasa hesabının tek düzen hesap planı muhasebe sistemi içinde kullanılan muhasebe kodu (yani hesap numarası) 100’dür.
Doğru hesap kodlama;
- kayıtların düzenli tutulmasını,
- kayıtların muhasebe standartlarına uygun olmasını ve
- finansal nakit hareketlerin kolayca takip edilmesini sağlar.
Kasa Hesabı İşlemleri ve Kayıt Örnekleri
Kasa hesabı işlemleri, işletmenizin nakit yönetimi açısından kritik öneme sahip. Bu işlemlere bağlı olarak yapılan kasa hesabı kayıtları, nakit giriş çıkışı gibi finansal işlemlerin günlük muhasebe sürecinde doğru ve eksiksiz takip edilmesini sağlar.
Kasa hesabı örnekleri ile konuyu ele alalım:
Örnek 1:
| 05.09.2025 | Borç | Alacak |
|---|---|---|
| 100 Kasa | 20.000 | |
| 600 Yurtiçi Satışlar (Bankadan para çekilmesi) | 20.000 |
Örnek 2:
| 12.10.2025 | Borç | Alacak |
|---|---|---|
| 100 Kasa | 24.000 | |
| 600 Yurtiçi Satışlar (Peşin satış ile nakit girişi) | 20.000 | |
| 391 Hesaplanan KDV | 4.000 |
Örnek 3:
| 08.11.2025 | Borç | Alacak |
|---|---|---|
| 730 Genel Üretim Giderleri (Üretimde kullanılan bir cihazın bakım ve onarım masrafları) | 40.000 | |
| 191 İndirilecek KDV | 8.000 | |
| 100 Kasa | 48.000 |
Kasa Hesabında Düzeltme İşlemleri
Zaman zaman kasa kayıtlarında hatalar oluşabilir ve bu durumun mutlaka düzeltilmesi gerekir. Kasa hesabı düzeltme işlemleri, düzenli muhasebe kontrolü ile mümkündür.
Eksik ya da hatalı kayıt gibi durumlar, kayıt mutabakatı ile tespit edilir. Bunun için kasadaki kayıtlar mevcut nakit ile karşılaştırılır. Böylece finansal doğruluk kontrol edilir ve işletme mali tabloları güvenilir kalır.
Kasa Hesabında Yıl Sonu İşlemleri
Yıl sonu, hem kontrol hem de raporlama için önemli bir dönemdir. Örneğin kasa sayımı ve envanter işlemleri, kasadaki nakit ile muhasebe kayıtlarının karşılaştırılması için yapılır.
Tüm işlemler yıl sonu muhasebesi kapsamında değerlendirilir ve sonuçlar bilanço kontrolü ile doğrulanır. Ayrıca değerleme farkı gibi kayıtlar da gözden geçirilir.
Envanter İşlemi
Kasa hesabı dönen varlıklar grubunda olduğu için envanter işlemi yapılması gerekir. Envanter işleminde kasa hesabındaki; borç bakiyesi, alacak bakiyesi gibi tüm alacak, borç ve varlıklar kontrol edilir.
Ardından fiziki kasa mevcudu ile borç bakiyesi (yani para girişi kaynaklı) ile karşılaştırılır.
Değerleme İşlemi
İşletmenizin kasasında TL nakdin dışında farklı döviz cinslerinde nakit de bulunabilir. Bu durumda kasaya giren döviz cinsinden nakdin TL cinsinden karşılığı yine 100 Kasa Hesabında takip edilir.
Ayrıca döviz cinsinden kayıtların da nazım hesaplarda takip edilmesi, değerleme işlemi için önemlidir.
Örneğin Kambiyo Karları hesabında döviz cinsi nakitlerde kur farkı gibi nedenlerle elde edilen gelir tutarları ele alınır. Aynı şekilde Kambiyo Zararları hesabında da döviz kurundaki değişimden dolayı ortaya çıkan kayıplar ele alınır.
Böylece bilanço günü, döviz cinsi nakitler ve bunlardan doğan kar ve zararlar da dahil tüm nakit işlemleri kontrol edilebilir.
KOBİ’ler için En İyi Seçim: Excel mi Kasa Programı mı?
Bir KOBİ olarak nakit yönetimi de dahil tüm muhasebe ve finans araçlarında hem maliyet hem de kullanım kolaylığı açısından en uygun aracı seçmeniz gerekir.
Excel ile Kasa Hesabı
Kasa hesabınız için Excel kullanmak, basit ve düşük maliyetli bir çözüm olacaktır. Ancak günlük nakit giriş-çıkışlarını manuel kaydetmek, hata riskini beraberinde getirir. Yanlış veri girişleri ve hesaplamalar, raporların da hatalı olmasına sebep olur.
Üstelik bu raporlar ile işletmeniz için karar aldığınızda daha büyük sorunlar ortaya çıkar. Dolayısıyla Excel kasa hesabı kayıtları için yeterli olmayabilir.
Kasa Hesabı için Program Kullanmak
Kasa hesabı programı ise daha modern bir dijital muhasebe çözümü olarak karşımıza çıkar. Bu programlar, otomatik kayıt ve raporlama gibi özellikleri sayesinde hata azaltma konusunda başarılıdır. Günlük nakit hareketlerini anlık takip etmeyi kolaylaştırarak finansal süreçlerinizi hızlandırır.
Ayrıca uzun vadede zaman tasarrufu ve maliyet avantajı sunar. Bu gibi dijital KOBİ çözümleri ilk bakışta maliyetli bir seçenek olarak görünse de işletmenizi daha büyük kayıplardan korur.
Kapsamlı ve ihtiyacınız olan modüllere sahip bir ön muhasebe programı tercih etmek de kasa hesabı için işinizi kolaylaştıracaktır.
Ön Muhasebeniz Biz’de İşinizi Yönetmek Siz’de!
Bizim Hesap’ta gelir giderinizden çek senet takibine, kredilerinizden cari takibine tüm finansal verilerinizi tek bir yerde toplayabilir; detaylı raporlarla şirketinizin durumunu anlık analiz edebilirsiniz.
Bizim Hesap’ın tüm avantajlarından faydalanmak için şimdi ücretsiz deneyin.
