Fatura, genel olarak verilen bir hizmet ya da satılan bir malın resmi olarak belgelendiği bir dökümanı nitelendirir. Katma Değer Vergisi, mal ya da hizmet satışlarında son alıcıya yüklenen ve sonrasında devlete ödenen bir vergi türünü nitelendirir. KDV tutarları incelendiğinde ise %1, %8 ve %18 olmak üzere üç farklı tutarda Katma Değer Vergisi olduğu görülebilir. Bununla beraber bazı mallarda bu tutar 0’dır. KDV tutarı olmayan malların düzenlendiği bir faturaya ise genel olarak istisna fatura ismi verilir. İstisna fatura, genel olarak devlete herhangi bir katma değerin ödenmediği malları içeren bir belge türüdür. Her ne kadar bazı ürünlerde KDV olmasa da elde edilen kazanç üzerinden bir vergi ödenmesi gerekir. Bu ödemenin tutarının ne olacağının resmi kurumlarca hesaplanabilmesi amacıyla da istisna fatura ismi verilen bir dökümandan yararlanılır. KDV’den muaf olan satışlar, istisna fatura kapsamına girer.
İstisna faturası birçok farklı malın ya da hizmetin ifası durumunda uygulanır. Örneğin, petrol ya da gaz arayışında olan işletmeler şirketlerinin kuruluşunda istisna faturası keser. Her işletme kestiği faturada ürün ya da hizmet üzerinden belirlenen KDV’yi göstermekle mükelleftir. KDV, düzenlenen her fatura üzerinde olması gerekir ve KDV oranı 0 olsa bile onun da belgede gösterilmesi önemlidir. Bununla beraber bazı ürünlerde bu oran 0 olduğu için onların dahil edildiği faturalara genel olarak istisna fatura ismi verilir. İsminden de anlaşılabileceği gibi bu faturada Katma Değer Vergisi tutarından muaf tutulan ürün ve hizmetler gösterilir. Genel olarak diğer faturalarla benzer şekilde kesilir. Fatura tipi bölümünü istisna olarak tercih ettikten ya da ilgili muhasebe kodunu alana girdikten sonra işlemi tamamlayabilirsiniz.
İstisna Faturasının Konusu Nedir?
İstisna fatura Katma Değer Vergisi’ne tabii olmayan satışları içerir. Siz de aşağıdaki listeyi inceleyerek hangi ürünlerin istisna faturası kapsamına girdiğini öğrenebilirsiniz. Detaylar şu şekilde açıklanabilir:
- Diplomatik istisna, isminden de anlaşılabileceği gibi yabancı devletlerin temsilciliklerine verilen bir istisnadır. İlgili anlaşmaların olduğu ülkelerin diplomatlarının konaklamasından vergi alınmaz. Bununla beraber KDV’den muaf olunsa da verilen hizmetin bedelinin fatura kesilerek gösterilmesi gerekir. Bununla beraber bu istisnanın ülkelerle karşılıkklı olması gerektiği şartı da olduğunu bilmelisiniz.
- Hava, deniz ya da demir yolu taşıma araçlarının teslimi, bakımı ve hizmeti de istisna kapsamında yer alır. Bununla beraber bu istisnadan yararlanılabilmesi için satış ya da kiralamanın vergi mükelleflerine yapılması gerekir. Satış ya da kira işlemi istisna faturasıyla gösterilerek işlem tamamlanabilir.
- Petrol ya da maden aramaları da istisna kapsamına girer. Aynı zamanda yurt dışından boru hatları aracılığıyla ülkeye taşınan petrol ya da gaz için de istisna faturası düzenlenmelidir.
- Fen, güzel sanatlar, tarım ve ilim yaymak görevini üstlenen kurum ya da kişiler de vergi istisnasına sahiptir ve istisna faturası kesmesi gerekir.
- Türkiye ile diğer ülkeler arasında yapılan taşımacılık işlerinin bazılarında da istisna faturası kesilmelidir. Uluslararası taşıma işleriyle ilgilenen kişiler istisna faturası düzenlemelidir.
- Sosyal amaç taşıyan istisnalar için de istisna faturası kesilmelidir. Hastane, klinik ya da kan bankası gibi kuruluşları yönetirken ve işletirken de istisna faturası ile işlem yapmanız gerekir.
- İthalat istisnası piyasayı hareketlendirmeye yöneliktir. Örneğin, satışı yapılan bir ürün iade edildiğinde gümrük vergisi istisna olarak tutulur. Serbest bölge hükümlerinin kullanıldığı mallar için de istisna faturası düzenlenmesi gerekir. Yurt dışına satılan ürünler için de istisna faturası düzenlenmesi gerekir.
- Askeri fabrikalar, orduevleri ve gazinolar da kuruluş amacına uygun bir şekilde yapıldıkları takdirde bu malların kiralanması ve işletilmesi için de istisna faturası kesilmelidir.
- İktisadi işletmeler kapsamına girmeyen konut kiralama işlemleri ya da sanatoryum gibi kuruluşların yapacağı kiralamalar da istisna faturası düzenlenerek işleme sokulur. Katma Değer Vergisi oranı 0 olan işlemler için faturayı doğru bir şekilde düzenlemeniz gerekir.
- Varlık ve haklarını Türkiye Varlık Fonu’na aktaran şirketler de istisna faturası düzenleyerek bu işlemi göstermelidir.
- İstisna faturasında ürünün ya da hizmetin tipi de kod olarak girilmeli, vergiye konu olan işlem doğru bir biçimde gösterilmelidir. Aksi halde istisna faturası geçerli sayılmaz.
İstisna Fatura Nasıl Kesilir?
İstisna faturasına konu olan bir mal ya da hizmet satışı gerçekleştiriyorsanız faturanızda KDV’yi 0 göstermeniz gerekir. İstisna faturası kesiminin nasıl yapılacağına dair bilgi almak istiyorsanız aşağıdaki maddeleri inceleyebilir, faturanın kesimi hakkında detaylı bir şekilde bilgi alabilirsinzi.
- İlk olarak belgeyi oluştururken fatura tipini istisna olarak belirlemeniz gerekir.
- İstisna faturası olarak işaretlenen belge sonucunda karşınıza bazı kodlar gelebilir. Farklı ürün ve hizmetler 0 KDV kapsamına girdiği için bu kod alanından sizin faturanıza konu olan ürünü ya da hizmeti seçmeniz gerekir.
- Kodu doğru bir şekilde girdiğinizde ürün ya da hizmet türüne göre gerekli bilgiler otomatik olarak doldurulur.
- Eğer doldurduğunuz fatura içerisinde birden fazla ürün ya da hizmet KDV istisna kapsamına giriyorsa kod bölümünde bunu göstermeniz gerekir. 350 ve diğerleri kodunu seçerek diğer istisnai ürününüzü belirtebilirsiniz.
- Bütün istisna kodları farklı bir ürün ya da hizmet grubunu kapsadığı için satışını yaptığınız ürüne göre doğru olanı işaretlemeniz önemlidir.
İstisna Faturası Kesilmek Zorunda mı?
İstisna faturası her ne kadar Katma Değer Vergisi’nin 0 olduğu mal ve hizmetleri gösterse de satışın resmi hale gelmesi gerektiği için kesilmesi gerekir. Katma Değer Vergisi, fatura üzerinde gözükmesi zorunlu bir alan olduğu için KDV 0 olsa bile bu tutarın belgeye yansıtılması gerekir. Bu yansıtma işlemi içinse istisna faturalar size yardımcı olabilir.
Düzenlenen faturaların hepsinde bir KDV tutarı yazması gerektiği için Katma Değer Vergisi’nin 0 olduğu durumlarda istisna faturası kesmeniz gerekir. İstisna faturası hem bu verginin 0 olduğunu hem de sattığınız ürünün türünü belirlemenize imkan tanır. KDV’si olmasa da satılan her mal ya da hizmet resmi bir şekilde belgelenmelidir. İstisna faturası ise bu belgeleme işleminin kolay bir şekilde gerçekleştirilmesini mümkün hale getirir. Belgeleme işlemi, alıcıyı da satıcıyı da koruma altına alır. İlerleyen zamanlarda herhangi bir problem yaşandığında satışın nasıl ve hangi tutarda yapıldığını kanıtlar.
Yurt dışı satışı gerçekleştirilen her ürün için de istisna faturası kesilmesi gerekir. İthal edilen mallardan Katma Değer Vergisi alınmadığı için ithalat işlemleriyle ilgileniyorsanız istisna faturasından yararlanabilirsiniz.
İstisna Faturası Elektronik Faturalarda Kesilir mi?
Faturanın düzenlendiği mecra, istisna faturası için herhangi bir değişiklik sunmaz. Eğer satılan mal ya da verilen hizmet istisna faturası kapsamına giriyorsa dijital ya da fiziksel ortam fark etmeksizin faturanın düzenlenmesi gerekir. GİB tarafından belirlenen kodları faturalarınızın ilgili alanlarına girdikten sonra 0 KDV içeren mal ve hizmetlerinizi belgelendirebilirsiniz. Hizmet ya da satışı olan bir mal olması da istisna faturası için herhangi bir farklılık oluşturmaz. Bizim Hesap sayesinde faturalandırma süreçlerinizi takip edebilirsiniz. Ön muhasebe uygulamaları sayesinde verdiğiniz hizmet ya da satışını yaptığınız mal göz önünde bulundurularak faturalarınızı doğru bir şekilde kesebilirsiniz.