Gelir gider tablosu, şirketlerin finansal şeffaflığı açısından oldukça önemli bir unsurdur. Aynı zamanda şirketlerin finansal stratejilerini belirleme ve kâr-zarar bilançosunun tespit edilmesinde de önemli bir rol oynar. Fakat gelir gider tablosu hazırlamak, tüm bu önemli etkilerine rağmen oldukça karmaşık ve zorlayıcı bir süreçtir. Gelir gider tabloları, belirli bir dönem için hazırlanır. Bu dönem aylık, üç aylık, altı aylık ya da bir yıllık periyotları kapsayabilir. Şirketin finansal hedefleri doğrultusunda gelir gider tablolarının rutin hazırlanma süreleri farklılık gösterebilir. Gelir gider tablosu, birçok açıdan şirketlere ya da işletmelere önemli veriler sunar. Bu verilerden en önemlisi işletme kârlılığına ilişkindir. Yapılan girişimler, faaliyetler ve atılan adımların çıktılarına ilişkin finansal bir değerlendirme sağlar. Ayrıca gelir gider takibi yapmayı kolaylaştırır. Dolayısıyla şirket ya da işletmelerin geleceğe matuf kararlar alırken gelir gider tablosunun rolü büyüktür.
Gelir Gider Tablosu Nedir?
Gelir gider tablosu, bir işletme veya şirketin belirli dönemleri kapsayacak şekilde elde ettiği gelirleri ve yaptığı harcamaları içeren bir tablodur. Şirketin gelirleri ve giderlerini tek bir düzlemde inceleme fırsatı verir. Ayrıca şirketin belirlenen dönem içerisindeki mali performansını özetler. Kârlılığın hesaplanmasında en etkili, basit ve verimli araçtır.
Bununla birlikte gelir tabloları günümüzde iki farklı tipte hazırlanır. Bunlardan ilki “Hesap Tipi Gelir Tablosu” olarak bilinen gelir ve giderlerin farklı taraflara yazıldığı tablo türüdür. Diğer ise “Rapor Tipi Gelir Tablosu” olarak adlandırılır. Bu tarz tablolar, çok daha detaylıdır. Gelirler ve giderlerden oluşan tüm kalem grupları tek bir tablo içerisinde satır satır olacak şekilde yer alır.
İşletmeler için Gelir Gider Tablosu Hazırlamak Neden Önemlidir?
Gelir gider tablosu hazırlamak, her şeyden önce işletmenin mali disiplini açısından önemlidir. Olası finansal riskleri önceden öngörmeyi sağlar. Şirketin verimliliğini artırır ve finansal durumu takip etme konusunda kolaylıklar sunar. Ayrıca basit gelir gider tablosu gibi daha az detaya ev sahipliği yapan tablolar dahi işletmenin geleceğine ilişkin planlamada oldukça önemli bir rol üstlenir.
Genel olarak gelir gider hesaplama tablosu ve bu tablonun şirketler için önemini şu şekilde özetlemek mümkündür:
- İşletmenin gelir ve giderlerini takip etmesini ve finansal durumunu anlık olarak görmesini sağlar.
- İşletmenin kârlılığını hesaplamada önemli bir veri sunar.
- Yeni girişimlerde bulunurken ve işe yönelik önemli kararlar verilirken yardımcı olur.
- İşletmede söz sahibi olan yatırımcıların finansal durum hakkında bilgi sahibi olmasını sağlar.
Bunların yanı sıra muhasebe gelir gider tablosu, aynı zamanda yasal zorunluluklar gereği hazırlanması gereken bir tablodur. Şirket ya da işletmeler, belli dönemlerde yasalar ve mevzuatlar gereğince hazırladıkları gelir gider tablolarını vergi dairelerine sunar.
Gelir Gider Tablosu Çeşitleri Nelerdir?
Gelir gider tablosu, işletmelerin ihtiyaçlarına göre özelleştirilebilen bir tablo türüdür. Dolayısıyla birçok farklı formda ve formatta hazırlanması mümkündür. Fakat günümüzde bu tabloların genel anlamda iki farklı şekilde hazırlandığını söylemek olanaklıdır.
Hesap Tipi Gelir Tablosu
Hesap tipi gelir tablosu, işletmeye ait gelir ve giderlerin muhasebe hesap kodları özelinde ifade edilmesiyle hazırlanır. Özellikle muhasebeciler ve finansal analistler açısından önem arz eder. “T” şeklinde formata sahiptir. Tablonun sol bölümünde giderler, sağ bölümünde ise gelirler yer alır. T şeklinde ifade edilen bu format, özellikle işletme gideri ya da işletme kârlılığın hesaplarken kolaylık sağlar. Hesap tipi gelir tablosunda; yurt içi ya da yurt dışına yapılan satışlar, yapılan faaliyetler nedeniyle ortaya çıkan giderler ve yönetime ait giderler şeffaf ve net şekilde yer alır.
Rapor Tipi Gelir Tablosu
Rapor tipi gelir tablosu, gelir ve giderlerin işletmenin faaliyetlerine göre sınıflandırılması esasına uygun şekilde hazırlanır. İşletme sahipleri, işletme ortakları, yatırımcılar ve yöneticilerin mali ve finansal tabloyu takip etmeleri açısından önemli bir veri kaynağıdır. Bu tabloda; brüt satış kârı, faaliyetlere ilişkin kârlılık, zararlar gibi son derece gerekli bilgiler yer alır. Özellikle işletme ya da şirketlerin finansal ve mali stratejilerini belirleme açısından rapor tipi gelir tablosu, oldukça önem arz eder. Bu tabloya bakarak işletme ya da şirketler, finansal stratejilerini belirleyebilir.
Gelir Gider Tablosunda Yer Alması Gereken Kalemler Nelerdir?
Gelir gider tablosu, birçok veriyi içerebilir. Dolayısıyla bu tabloda yer alabilecek bilgileri ve kalemleri genel anlamda sınırlamak mümkün değildir. Fakat gelir gider tablosu excel hazırlanırken belli başlı kalemlere zorunlu olarak yer vermekte fayda vardır. Bu kalemler genel olarak şu şekildedir:
Gelir Gider Tablosu Nasıl Hazırlanır?
Gelir gider tablosu hazırlamak, birçok şirket ve daha küçük ölçekli işletme için zorlayıcıdır. Fakat bazı önemli detayları gözeterek tablo hazırlama sürecini çok daha kolay hale getirmek mümkündür. İlk olarak hangi zaman aralığına ilişkin mali değerlendirmenin tabloda yer alacağı belirlenmelidir. Aylık gelir gider tablosu ile daha uzun süre aralığına sahip olan tablolarda ihtiyaç ve kalemler aynı ölçüde sınıflanmayabilir.
Daha sonra ise gelir ve giderler sınıflandırılmalıdır. Belli başlıklar altında toplanmalı ve işletmenin tüm gelir gider bilgilerinin ilgili kategorilerde yer aldığından emin olunmalıdır. Bir sonraki adımda verileri toplayarak tabloya işlemek, yeterli olacaktır. Hesaplamaları bir kez daha gözden geçirerek, tabloyu kontrol etmek, olası hataları önleme açısından gereklidir.
Excel Üzerinden Gelir Gider Tablosu Nasıl Hazırlanır?
Gelir gider tablosu hazırlarken günümüzde en popüler olarak kullanılan uygulama Excel’dir. Microsoft tarafından geliştirilen Excel, birçok veriyi çok hızlı ve efektif şekilde tabloya aktarma fırsatı sunar. Dolayısıyla işletmeler, muhasebe ve finans bölümleri tarafından tablo hazırlama sürecinde yoğun olarak tercih edilir.
Excel üzerinden gelir gider tablosu hazırlamanın en önemli avantajı tabloyu sürekli olarak güncel tutmak ve tablonun efektif şekilde kullanılmasıdır. Tabloda yer alacak birçok veriyi açık, net, şeffaf bir şekilde Excel üzerinden kayıt altına alabilirsiniz. Ayrıca Excel gider pusulası gibi raporlama faaliyetlerinde de yine Excel aracılığıyla düzenli bir tablo oluşturmak mümkündür.
Gelir Gider Tablosu Hazırlarken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Gelir gider tablosu hazırlarken belli başlı noktalara dikkat etmek, verimli bir tablo görünümü açısından önemlidir. Özellikle iyi bir gelir gider tablosu örneği, her şeyden önce anlaşılır olmalıdır. Bununla birlikte genel anlamda gelir gider tablosu hazırlarken dikkat edilmesi gerekenler şu şekildedir:
İlk olarak zaman dilimi belirlenmeli ve tablonun hangi aralıklarla hazırlanacağına karar verilmelidir.
- Doğru hesaplama ve kayıt yapıldığından emin olunmalıdır.
- Hesaplar doğru şekilde sınıflandırılmalıdır.
- Kayıtlar açıklayıcı, detaylı ve net olmalıdır.
- Format; iş ortakları, yöneticiler, işletmeciler ve yatırımcılar başta olmak üzere herkes tarafından anlaşılır olmalıdır.
Ayrıca tablonun düzenli olarak güncellenmesinde ve verilerin sistematik şekilde takip edilmesinde fayda vardır.
BizimHesap ile İşletmenizin Finansal Kontrolünü Elinize Alın
İşletmenizin tüm finansal ve ön muhasebeye dair kontrolünü ele alacağınız çözümler BizimHesap’ta! BizimHesap üzerinden işinizi kolaylaştıracak dijital çözümlerden faydalanabilirsiniz. Elektronik ortamda yapılan e-fatura, e-arşiv, e-belge gibi birçok işlemi BizimHesap ayrıcalıklarıyla tek bir platform üzerinden yönetmeniz mümkündür. Üstelik e-ticaret entegrasyonları ve diğer dijital çözümlerden faydalanarak maliyetlerinizi düşürebilir, e-tahsilat sürecini kolaylaştırabilirsiniz.